Excitat hic varios plebs agglomerata susurros ;
Qualiter instrepitant circum mulctralia bombis.
Agmina muscarum, aut texto per ovilia junco,
Dum Canis æstivum cæli petit ardua culmen.
Ipsa quidem summâ sedet ultrix matris in arce:
Auribus innumeris cinctum caput eminet olli,
Queis sonitum exiguum trahit, atque levissima captat
Murmura, ab extremis patuli confinibus orbis ;
Nec tot, Aristoride, servator inique juvencæ
Isidos, immiti volvebas lumina vultu,
Lumina non unquam tacito nutantia somno,
Lumina subjectas latè spectantia terras.
Istis illa solet loca luce carentia sæpe
Perlustrare, etiam radianti impervia soli;
Millenisque loquax auditaque visaque linguis
Cuilibet effundit temeraria; veraque mendax
Nunc minuit, modò confictis sermonibus auget.
Sed tamen a nostro meruisti carmine laudes,
Fama, bonum quo non aliud veracius ullum,
Nobis digna cani, nec te memorâsse pigebit
Carmine tam longo; servati scilicet Angli
Officiis, vaga diva, tuis tibi reddimus æqua.
Te Deus, æternos motu qui temperat ignes,
Fulmine præmisso, alloquitur, terrâque tremente:
"Fama, siles? an te latet impia Papistarum
Conjurata cohors in meque meosque Britannos,
Et nova sceptrigero cædes meditata Iäcobo?"
Nec plura illa statim sensit mandata Tonantis,
Et, satis antè fugax, stridentes induit alas,
Induit et variis exilia corpora plumis;
Dextra tubam gestat Temesæo ex ære sonoram.
Nec mora; jam pennis cedentes remigat auras,
Atque parum est cursu celeres prævertere nubes;
Jam ventos, jam solis equos, post terga reliquit :
Et primò Angliacas, solito de more, per urbes
Ambiguas voces incertaque murmura spargit;
Mox arguta dolos et detestabile vulgat
Proditionis opus, nec non facta horrida dictu,
Authoresque addit sceleris, nec garrula cæcis
Insidiis loca structa silet. Stupuere relatis,
Et pariter juvenes, pariter tremuere puellæ,
Effoetique senes pariter, tantæque ruinæ
Sensus ad ætatem subitò penetraverat omnem.
Attamen interea populi miserescit ab alto
Æthereus Pater, et crudelibus obstitit ausis.
Papicolûm. Capti poenas raptantur ad acres :
At pia thura Deo et grati solvuntur honores;
Compita læta focis genialibus omnia fumant;
Turba choros juvenilis agit; Quintoque Novembris
Nulla dies toto occurrit celebratior anno.
IN OBITUM PRÆSULIS ELIENSIS.
ADHUC madentes rore squalebant genæ,
Et sicca nondum lumina
Adhuc liquentis imbre turgebant salis
Quem nuper effudi pius
Dum mosta charo justa persolvi rogo
Wintoniensis Præsulis,
Cum centilinguis Fama (proh! semper mali
Cladisque vera nuntia)
Spargit per urbes divitis Britanniæ,
Populosque Neptuno satos,
Cessisse Morti et ferreis Sororibus,
Te, generis humani decus,
Qui rex sacrorum illâ fuisti in insulâ
Quæ nomen Anguillæ tenet.
Tunc inquietum pectus irâ protinùs
Ebulliebat fervidâ,
Tumulis potentem sæpe devovens deam:
Nec vota Naso in Ibida
Concepit alto diriora pectore;
Graiusque vates parciùs
Turpem Lycambis execratus est dolum,
Sponsamque Neobulen suam.
At ecce! diras ipse dum fundo graves,
Et imprecor Neci necem,
Audîsse tales videor attonitus sonos
Leni, sub aurâ, flamine:
"Cæcos furores pone; pone vitream
Bilemque et irritas minas.
Quid temerè violas non nocenda numina,
Subitòque ad iras percita?
Non est, ut arbitraris elusus miser,
Mors atra Noctis filia,
Erebove patre creta, sive Erinnye,
Vastove nata sub Chao:
Ast illa, cælo missa stellato, Dei
Messes ubique colligit;
Animasque mole carneâ reconditas
In lucem et auras evocat,
(Ut cum fugaces excitant Hora diem,
Themidos Jovisque filiæ,)
Et sempiterni ducit ad vultus Patris,
At justa raptat impios
Sub regna furvi luctuosa Tartari
Sedesque subterraneas.
Hanc ut vocantem lætus audivi, citò
Fœdum reliqui carcerem,
Volatilesque faustus inter milites
Ad astra sublimis feror,
"Vates ut olim raptus ad cælum senex,
Auriga currus ignei.
Non me Bootis terruere lucidi
Sarraca tarda frigore, aut
Formidolosi Scorpionis brachia;
Non ensis, Orion, tuus.
Prætervolavi fulgidi solis globum ;
Longèque sub pedibus deam
Vidi triformem, dum coërcebat suos
Frænis dracones aureis.
Erraticorum siderum per ordines,
Per lacteas vehor plagas,
Velocitatem sæpe miratus novam,
Donec nitentes ad fores
Ventum est Olympi, et regiam crystallinam, et
Stratum smaragdis atrium.
Sed hic tacebo, nam quis effari queat
Oriundus humano patre
Amœnitates illius loci? Mihi
Sat est in æternum frui."
HEU! quàm perpetuis erroribus acta fatiscit
Avia mens hominum, tenebrisque immersa profundis
Edipodioniam volvit sub pectore noctem!
Quæ vesana suis metiri facta deorum.
Audet, et incisas leges adamante perenni
Assimilare suis, nulloque solubile sæclo
Consilium Fati perituris alligat horis.
Ergone marcescet sulcantibus obsita rugis
Naturæ facies, et rerum publica Mater,
Omniparum contracta uterum, sterilescet ab ævo? ΙΟ
Et, se fassa senem, malè certis passibus ibit.
Sidereum tremebunda caput? Num tetra vetustas
Annorumque æterna fames, squalorque situsque,
Sidera vexabunt? An et insatiabile Tempus
Esuriet Cælum, rapietque in viscera patrem?
Heu! potuitne suas imprudens Jupiter arces
Hoc contra munîsse nefas, et Temporis isto
Exemisse malo, gyrosque dedisse perennes?
Ergo erit ut quandoque, sono dilapsa tremendo,
Convexi tabulata ruant, atque obvius ictu
Stridat uterque polus, superâque ut Olympius aulâ
Decidat, horribilisque retectâ Gorgone Pallas;
Qualis in Ægæam proles Junonia Lemnon.
Deturbata sacro cecidit de limine cæli.
Tu quoque, Phoebe, tui casus imitabere nati
Præcipiti curru, subitâque ferere ruinâ
Pronus, et extinctâ fumabit lampade Nereus,
Et dabit attonito feralia sibila ponto.
Tunc etiam aërei divulsis sedibus Hæmi
Dissultabit apex, imoque allisa barathro
Terrebunt Stygium dejecta Ceraunia Ditem,
In superos quibus usus erat, fraternaque bella.
At Pater Omnipotens, fundatis fortiùs astris,
Consuluit rerum summæ, certoque peregit
Pondere Fatorum lances, atque ordine summo
Singula perpetuum jussit servare tenorem.
Volvitur hinc lapsu Mundi rota prima diurno,
Raptat et ambitos sociâ vertigine cælos.
Tardior haud solito Saturnus, et acer ut olim
Fulmineùm rutilat cristatâ casside Mavors.
Floridus æternùm Phoebus juvenile coruscat,
Nec fovet effœtas loca per declivia terras
Devexo temone Deus; sed semper, amicâ
Luce potens, eadem currit per signa rotarum.
|
