2 Atrebaty,Belge, Brigantes,Canty,Cattieuchlani, Corita- ANTILLÆ, les Isles Antilles Gallis,& Anglis, las An tillas Hifpanis, infulæ America Septentrionalis, in mari borcali,vulgò el mar del Norte, quæ in longum excurrunt inter Floridam regionem ad feptentrionem,& novam Va dalitiam in Americain ad meridiem. Earum precipue funt Hifpaniola, Cuba, Jamaica, S. Joannis infula, Lucajoncca, Bahama,& aliæ, Linicoto tefte. Aly autem exiftimant,& rectius, Antillas infulas effe,que jacent inter continentem America meridionalis,& partem orientalem infule Sancti Joannis de Portu Divite;funtque in modum arcus pofitæ, Detecte primum fuerunt à Chriftophoro Colono, five Columbo anno 1493.dicunturque Antille America,qua fiante infulas finus Mexicani.Ex is viginti octo præcipue numerantur,& pro majori parte parent Gallis, Anglis, & Belgis unitis,qui in his habent colonias ab anno 1625.quo Diel Defnambuch Gallus, & Warnerus Anglus illas primi Occuparunt. Dicuntur etiam Caribarum infulæ ab Anti quis illarum incolis,& à quibufdam Camercane. Ab Europæis autem harum partium incolis, tota hæc multitudo infularum cum alijs finus mexicani, fæpius Archipelagus Mexicanus dicitur. Sunt autem Antillæ pro majori parte mirè fertiles,& rigue, abundantque omnibus ad victum, & ad delicias etiam neceffarys, cum pluribus fortalitis præfertim in Guadalubia, Martinica,& S. Chriftophori infulis,& dividuntur in duas partes, nempe in infulas ad ventú diétas, les Isles du Vent Gallis, las Islas de Barlovento Hilp. quæ funt Antilly propriè dictæ, & magis adortum extenfe & in infulas infra ventum dictas, le Isles fous le Vent Gallis, las islas de Sottavento Hifp. quæ magis ad meridiem excurrunt verfus oram Terræ Firmę,&Venetiole regionum ANTUER PIA, Antverpen incolis, Anuers Gallis, Antorff Germanis, Antuvers Anglis, Anverfa Italis,&Anveres Hispanis, urbs Belgij in Brabantiæ Ducatu, ampla, pulcherrima, olimque imperialis,& libera, ad Scaldim Huvium, Epifcopalis facta fub Archiepifcopo Mechlinienfi à Paulo IV.Pontifice Maximo, anno 1559, cftque emporium percelebre, arcem habens probè munitam excitatam ab Albano Duce anno 1569. urbs eft ex maximis totius Belgi in eo tractu Brabantiæ, qui marchionatus S. R. Imperii di&tus fuit, cujus caput erat, habuitque alias Innumeros penè incolas, fed deficit in dres, ex quo Amite rodamum crevit in tantam opum abundantiam, peffimè &p habita fuit ab Alexandro Farnefio Parme Duce fortiter expugnata anno 1585.nunc fubeft DominioHifpanorum, dittat ab Oceano 18.leucis in ortum,uti ro.à Gandavo,& totidem à Bruxellis in feptentrionem;4-à Mechlinia in occafum eftivum,à Colonia 28.in occafum,& à Parifiis76 in Septentrionem; Ambivaritorum metropolis creditur ab Abrahamo Ortelio qui in hac urbe natus eft doctiffi mus fui Evi Geographus, de ea fuse & accuratè fcripfit Ludovicus Guicciardinus in fua defcriptione Belgy;dici tur etiam à quibufdam Andoverpum, quod nomen illi contigiffe narrant ab Andoverpo gigante loci domino cujus offa adhuc monftrantur, fed de hoc fides fit apud ipfos, hinc Antuerpianus nomen gentis. APENNINUS, l'Apennino incolis, l'Appenin Gallis mons Italiæ notiffimus,& maximus.ab occafu in meridiem excurrens per 700. mill.paff. & illam ab Alpibus mariti mis ufque ad extremos Salentinos, & Brutios in longum continuo jugo in duas veluti partes dividens, nifi qua tranfitum præbet, teftibus Strabone, Plinio, & alys, hinc inde varia montium ramenta dimittens, & in duo apud Hirpinos capita feu cornua divifus, uno ad Acram Japygiam in Salentinis, altero in Brutiis ad Leucopetram promontorium finitur,ab occafu primum Pedemontium àLi. guria feparat, hinc ad ortum currens inter Liguriam ad Auftrum,& Ducatus Montisferratum,Mediolanenfem,& Parmenfem, ad feptentrionem, inde inter Hetruriam ad meridiem,ubi maximè excelfus,& Ducatum Mutinenfem, territorium Bononienfe,& Romandiolam,hic fiectitur in ortum hybernum inter Ducatum Urbinatenfem, & Marchiam Anconitanam ad ortum æftivum, & Umbriam ad occafum hibernum,tandemn per regnum Neapolitanum,& Aprutium ulterius extenfus, Aprutium citerius, & Comi ta tum Molifinum à Terra Laboris feparat, uti poftea Principatus citerioris provincia à Capitanata,& in ipfo li mite Bafilicata in duas partes fcinditur ex quibus quæ in ortum tendit per provincias Bariana,& Hydruntinam extenditur,alia verò pars in Auftrum tendens, principatum Ulteriorem à Bafilicata provincia feparat, & deinde per Calabriam citeriorem, & ulteriorem excurrit ufque ad mare Siculum,à folo fluvio Aufido fecatur prope Compla urbem, & varia pro locorum diverfitate nomina tam latinè,quam vulgò fortitur, ex his precipui montes funt; Semola il monte Semola in Liguria ad fontes Tanari; Acu tus,il monte Acuto in Liguria prope Tanarum; Bergera, ilmonte Bergera verfus Savonam; Zovus, il monte Zora ad fontes Scrivia in Liguria Svifmontium, il monte Cervara in ora orientaliGenuenfi; Brunus il monte Bruno ad fontes Trebig;Bovius,il monte Bovo prope fontes Tari; Auginus il monte Codoro in Bruniatibus; Mons centum crucium il monte Centocroci prope Apuam; Mons Anidus il monte Borgada ad fontes Macræ ; Balifta, il monte Penefe omnes in ditione Genuenfi; Lætus, il monte S.Pelegrino in Hetruria,inter ditiones Mutinenfem,& Lucenfem; mons Jugi,il Ciogo in Hetruria prope Florentiolam; Alvernus il monte dell'Averno in Hetruria in limite Romandiola s Cuccus,il monte Cucco in Ducatu Urbinate prope Eugubium; Victor, il monte Vittore inter Umbriam, & Marchiam Anconitanam; Nicates, il monte Majella prope Aternum fluvium; Mons S. Theodori,il monte S.Todoro in comitatu Molifino prope AEferniam;& Mons S.Antoni il monte S. Antono in provincia Hydruntina prope U riam. ARAGONIA, el Aragon incolis, l'Aragon Gallis Aragam Lufitanis,& l'Aragone Italis,regnum eft amplum Hifpaniæ,& unum ex ejus tribus precipuis, fub quo comprehenditur pars ampla Hifpaniæ Tarraconenfis, termi natur à feptentrione Navarra & Gallia,à qua feparatur Pyreneis montibus, ab ortu Catalonia principatu, ab occafu Caftella Nova,& Veteri,& à meridie Valentię regno, olim erat tantú comitatus, cui additis aliquot locis Mau ris ereptis, cum regno Sobrarbiæ, quod conficicbatur ex comitatibus Sobrarbiæ, & Ripacurtiæ, hoc regnum cra tum eft fub Ramirio Rege, habuitque deinde reges proprios, ufque ad Ferdinandum V. fub quo in unum coaluit cum Caftellanganno 1479.& tunc.Aragonie regibus fub. erant erant in Hifpania regna Aragoniæ, Majorice,& Velentiæ ASTURIA,regio Hifpanię,& regni Legionis pars,prĩ. AUSTRIA Oesterreich incolis, quafi terra orientalis, quamquam Esterich pronuncient, l'Autriche Gallis, l'Austria Hifpanis,& Italis, Beetftan feu Wetzstan Turcis, RaKufy Polonis, provincia eft Germaniæ ubi olim pars orientalis Norici Ripenfis cum parte Pannonic fuperioris, & Adrabe campi in Germania, fic dicitur à mundi cardine orientali qui Germanis Oos? dicitur,terminatur à Septentrione Bohemia,& Moravia, ab ortu regno Hungariæ, à meridie Stirię Ducatu & ab occafu Bavaria,& ditione Salisburgenfi, in duas ferè partes fcinditur Danubio fluvio, & ejus pars fuperior dicitur aliter Anaffius tractus t'landt ob der Ens, Primò habuit Marchiones ab anno 928 deinde Duces ab anno 115 6. poftremo Archiducatus titulo infignita fut fub Friderico, qui poftea clectus Imperator hujus nominis quartus,& ab ea nomen fumpfit Domus Auftriaca,ex qua moderni Imperatores &Reges Hif. paniæ. Dividitur autem hæc provincia in fuperiorem Ober Oesterreich,& in inferiorem Nider Ofterreich, Superior Auftria, cujus caput eft Lentium, fubdividitur in qua tuor partes,quorum nomina funt,tractus Molendini Mullb Viertel,tractus Domus Hauff Viertel,tractus Niger Schuartz Viertel,& Traunenfis tractus.Traun Viertel, qui etia dicitur tractus ad Anaffum à fluvio cognomine. Afturia inferioris etiam quatuor funt partes, nempe tractus fuperior montis Manharty Viertel Ober-Manharts berg vulgò; tractus inferior montis Manharty Viertel unter Manbarts berg, tractus fuperior Sylvę Viennenfis Viertel ober Vien ner Wald, & tractus inferior fylvę Viennenfis Viertel unter Vienner Wald & ejus caput uti & totius Auftriæ prima ria eft Vienna Vienne ad Danubium, in qua icdes eft Imperatorum a plurimis annis; hinc Auftry populi, Qesterrei cher Germanis, RaKauffy Bohemis,&Moravis RaKustz Po. lonis,& Slavis, les Auftrichiens Gallis, gl'Austriaci Italis, & los Auftriacos Hifpanis. BABYLON, urbs Aliæ maxima, Xenophonti, He rodoto,& alys,caput Chaldaicę regionis,quæ ab ea Baby lonia dicta fuit,diu fummam in toto oriente obtinuit claritatem, & hujus Reges etiam Allyria Reges, aut Chaldeg Tomus I ut plurimum dicti fuere, inter quosNemrod feu Belus. qui eam condidit circa Noha obitom, poftca à Semiramide mænibus cincta fuit pulcherrimis, quorum ambitus erat ftadiorum 250 & crant tam lata,ut quadrige obviæ fe fe non impedirent, & inter fept morbis miracula cenfebantur, vulgò Babilone dicitur à Gallis & Babilona ab Italis, & Hifpanis,pluries capta fuit,ut à Cyro,Dario, Alexandro Magno,qui in ea obyt,à Seluco, & ab alys, fedebat ad Euphratem fluvium, eratque alias Archiepifcopalis, fed poctea excifa fuit,cujus etiamnum rudera vifuntur ad locum cui nomen Felougia, quamquam Philippus à S.Trinitate V.Clar. Carmelitarum difcalccatorum alias Generalis credat Babylonem fuiffe, ubi nunc Ile five Ella, locus ad Euphratem,ubi quamplurima rudera,& Turris etiamnů, la Tour de Nembrot dicta,cum aere faluberrimo,& ex ejus ruinis crevit Bagdadum Bagdad,urbs ampla,& probe munita ad Tigrim, que alias Seleucia magna dicta fuit,& poftea Califarum Saracenorum fedes regia extitit, 42. mill. diftans à Babylonæ ruderibus in ortum æftivum,fub Turcis ab anno 1638. quæ etiam a recentioribus indoctis sumitur pro Babylone antiqua que 100.mill.pafl.distabatà Teredone in feptentrionem Ninivem verfus 140. & 320. à Sufas in occafum Damafcum verfus 500. circiter BALTICUM MARE, Ofterfioen Svecis, de Ooftzee Danis,Germanis.& Belgijs,quafi mare Orientale WarezKoive more Ruffis; Morze Biale Polonis,la mer BaltiqueGal lis,& il mare Baltico Italis mare eft inter Germaniam,Daniam,Sveciam,& Poloniam interfufum,& peramplum adinftar ingentis finus.Adamus Bremenfis,& Helmoldus,at. que poft eos Albertus Crantzius primiomnium Balticum mare latinè dixerunt, aut à Balthia regione, cujus meminit Plinius,aut potius quia fretum inter Zelandiam,& Fioniam infulas, de Belt appellatur, quod cingulum, five balteum indigenis notat,ut nullus dubitet ab eodem Belt Bal. ticum ipfum mare dici poffe, cum olim vocatum fit mare Venedicum, & mare Svevicum,à Venedis, & Svevis accolis,ut & finus Codanus à Codanonia infula fed de eo Veteres titubanter admodum fcripfere. Mare autem illud terras fubiens ex omni parte impervium eft majoribus Navigis in ejus aditu, nifi in Orefunde freto, Ore fund ut vo cant, & dividitur iterum in duos finus Boddicum nempe "Ofter Bottn accolis, le Golfe de Boddes,& le Golfe de Botnie Gallis,Bothnzee Germanis,& Finnicum FinsKe Sioen Svec's accolis,FinnichzeeGermanis,& le Golfe de Finlande Gal lis. Ejus partes funt etiam Venedicus finas, le Golfe de Dantzick, Clylipenus finus, le Golfe de Livonie ou de Rige. & Lagnus finus,le Golfe de Lubeck. Extenditur verò mare illud à promontorio Cimbrorum, ubi os illius eft, Viburgum,& Narvam ufq; urbes extremas finus Finnici,ad 190. milliaria Germaniça,& ejus præcipue infulę funt Alanda Aland,Boringia Bornholm, Gotlandia Gotland, Oelandia Oeland,Olilia Oefel,& Rugia Rugen, uti etiam Falstria Falfter, Fionia Fuynen, Lalanda Laland.Langelandia Langeland, & Zelandia Zeland omnium pręcipua,inter Cimbricam Cherfoncfum,& Scaniam provinciam Svecie ad fauces hujus maris. BARENSIS DUCATUS, le Barois, provincia Galliæ olim Campaniæ pars,quæ poftea Ducibus Lorharingie in feudum concefla fuerat à Galliæ regibus, nunc iterum effecta Francici juris à paucis annis, extenditur à feptentrione in meridiem cis Mofam fluvium,& trans Mo fam,à Comitatu Burgundiæ ufque ad Luxemburgenfem Ducatum,inter Campaniam ad occafum,&Lotharingiam adortum,ejus partes funt jurisdictio,feu Balliviatus Barefis,le Baillage de Bar le Duc Jurisdictio Baffiniaci le Baillage de Baffigny Jurisdictio S. Michaelis le Baillage de S.Mibel & Comitatus Claromontanus le Comté ou Baillage decler. mont,cum annexis; totius autem provincie caput cft Bartum feu Baro Ducum; hinc Barenfes populi les Parois vulgò. BAVARIA, regio Germanię perampla, & fertiliffima,olim Vindelicia vocata,& poftea à Boys Bojaria dicta reges habuit alias proprios,nunc etiam Ducatus titulo cla ra,die Bayern incolis dicta la Baviere Gallis.& la Baviera Italis, & Hifpanis, terminatur ab oriente Auftria, & Ar S13 chies chiepifcopatu Salisburgenfi à meridie Comitatu Tirolis, ab occidente Sycvia & à feptentrione Palatinatu fuperiori,& Bohemia ejus Dux eft Impery Elector quintus à pau cis annis & cjus etiam dominio fubeft Palatinatus fuperierfeu Bavaria paceWeftphalica,totius Bavarie caput eft Monachium ad Haram,ubi Ducis fedes; tota autem ditio Bavarie Ducis nunc duplex eft, nempe fuperior Bavaria Obin-Bay rn,ubi Monachium,& Ingolftadium, & inferior Bavaria Nider-Bayem,ubi Strabuinga & Borchufia,fed tamen perfepè dividitur in quinque partes, feu regimina, dicta Regierung, fcilicet pro fuperiori Bavaria regimen Monachi, Regierung Munchen, pro inferiori Bavaria tria nempe Regimen Burchufie, Regierung Burchaufen,regimen Laudshute Regierung Landshut & regimen Straubinga Re gierung Straubing, & pro fuperiori Palatinatu Regimen Amberge Regierung Amberg,tota regio fertilis eft admodum & rigua & ejus Duci fubfunt etiam Donaverta ad Danubium & Midelheimum in Svevia,fed Ducatus Neoburg/cus dict o Frifingenfis Epifcopi & Paflavienfis Epif cop fubfunt proprys principibus quamquam intra fines Bavarię utiRatisbona urbs,que Imperialis eft, & fui juris, & Bavarię pars fuit olim Austria fuperior, ante Friderici prim Imperatoris tempora,uti etiam Cuffteinum inComitatu Tirols, cum tractu adjacente ad Oenum fluvium, hinc dicti Bavari populi Bayer, sche accolis, les Bavarois Gallis,& Bavarifi Italis BELGIUM,regio Europe notiffima,inter Galliam, Germaniam, & Ocearum Germanicum extenfa, ubi olim fuit pars Gallic Belgica, que verfus feptentrionem porre &ta erat,in qua populi Morini, Atrebates, Neruii, Centones, Toxandri, Batavi, Advatici, Eburones,& Betafy, uti etiam minuta pars Germanie, in qua Frifi Saly, & Ufipetes,unde forfan dicitur à quibusdam Germania inferior, fed abufive, tum quia Germania inferior pars erat Galliæ Belgica, prope & Cis Rhenum, tum etiam quia totum Belgium pars erat Antiqua Gallia Belgicæ ufque ad initium feculi elapfi,quo ei junctę fuere Gueldria,Frifia,Tra. Gfalania, & Dominia Groningenfe, & Ultrajectinum, que province partes crant Germania. Rego tota humilior eft verfus Oceanum præfertim,fed mire fertilis,& rigua,& vulgò dicitur ab indigenis das Nederlande regio inferior, le Pais-bas Gallis, Neather land ab Anglis, los Paefes Baxos ab Hilpanis, Paifi Baffi ab Italis,das the Niderlandt à Germanis, & NiderlandersĶa à Polonis, quod idem fonat ubique. Ejus termin: funt ab oriente Germania, à feptentrione Oceanus Germanicus five occidentalis,ut vocant, & ab occidente & meridie Francia, complectiturque quatuordecim provincias,quæ etiam fæpe ad tredecim reducuntur, cum Ducatus Limburgicus pars fit Brabantię ab, anno 1290. quicquid dicant Belgium comprehendere in fe feptemdecim provincias, quod ad oftentationem tantu dicunt,fed revera longius à vero aberrant,cum ex his pretenfis feptemdecim provincijs Zutphanie Comitatus, five Tetrarchia pars fit Ducatus Gueldriæ à fex fæculis,nempe ab anno 1079.Mechlinię dominium pars eft Ducatus Brabantiæ ab anno 1346. & fub ipfo cenfetur etiamnum,uti Marchionatus S.Impery ab anno 1043. quo extinctus fuit,70.annis poft ejus erectionem, ficque revera reducuntur ad quatuordecim provincias, feu ctiam fepè ad tredecim,cum Limburgenfis Ducatus fub Brabantia cenfetur, ut videre eft in comitijs harum provinciaru,& olim principes habuere proprios, fed tandem ex his novem in unum, redacte furt fub Carolo Audace Burgundia Duce ultimo, & fic obvenerunt Maximiliano I. Imperatori, & Carolo, V.ejus Nepoti,fub quo Gueldra, Frifia, Tranfifalania, dominium Groningenfe, & dominium Ultrajectinum ad aIzas acceferunt, ficque eas omnes relinquit filio Philippo, Il.Hiípanie Regi cu parverunt per aliquot annos,fed cum durius haberentur feptem provinciæ feptentrionales,in li. bertatem fe vendicarunt, & Regem Hifpaniæ principem fuum cjuravere Dordraci anno 1581. fædufque inter fe inierunt, quod Belgio unito,feu foederato nomen dedit; hinç orta primum divifio Belgij in Belgium Hifpanum quod ad meridiem,& perfepè ab exteris la Flandre dicitur, ab ejus potiori parte,& Belgium unitum five foederatum, quod eft ad feptentrionem, & fæpe ab exteris la Hollande vocatur,ab ejus provincia præcipua; fed cum poftea Fran corum Reges poft multas,infignefque victorias,fibi acqui. fiverunt mediam fere partem Belgij Hifpani verfus meridiem,hinc dieta fuit ea pars Belgium Francicum,ficque hodie triplex eft Belgium Francicum nempe, Hifpanum & unitum, five federatum. Belgii Provincie Artefij Comitatus, l'Artois. Groninge Dominium, la Segneurie de Groningue, & les Gueldriæ Ducatus, la Gueldre, fub quo Zutphania Co- Ultrajecti Dominium, le Seigneurie de Utrecht - BELGIUM FRANCICUM, le Pais-Bais Erancois, five etiam perfæpe la Flandre Francoife,pars ampla Belgii magis ad Occidentem, & meridiem extenfa, quæ à paucis annis fubeft dominio Francorum Regis,& fub RegnoGalliæ nunc cenfetur, cum antea pareret Hifpanis, protendi tur in longum ab Oceano ad Mofellam fluvium,terminaturque à feptentrione, & ab ortu Oceano Germanico ex minuta parte, & Belgio Hifpano, ab occafu verò, & meridie Picardia, Campania,& Lotharingia,cftque fertilis admodum, rigua & perculta, fub ipfa comprehenditur Artefia tota,major,& potior pars Hannonię ad meridiem protenia,ubi Flandria Gallica, Iprenfis Tetrarchia,atque planities Terre France, & pars meridionalis Ducatus Luxemburgenfis, cjus verò præcipua urbs eft infulæ, fed de alys ejus urbibus vide infra. BELGIUM HISPANUM, le Pais-Bas Efpagnol, five & fepe la Elandre Efpagnole, pars ampla Belgy in longum extenfa,inter Belgium unitum,& mare Germanicum ad Septentrionem,Germaniam ad ortum,& Belgium Fra cicum ad occafum,& meridiem, quæ etiamnum fubeft do. minio Regis Hifpaniæ, complectiturque mediam partem Flandria ad ortum & feptentrionem,minorem partem Hannoniæ verfus feptentrionem, Namurceniem Comitatum, majorem partem Luxemburgenfis Ducatus, Brabantiæ Ducatum pro majori parte, Ducatum Limburgi pro medietate, et Gueldriam fuperiorem five Tetrarchiá Ruremundenfem, et ejus primaria urbs eft Bruxella, alias ejus urbes videbis infra. BELGIUM UNITUM, five foederatum, quod ali ter dicitur Province unita, les Provincies Unies du Paisbus pars eft ampla Belgy verfus feptentrionem extenfa, inter Oceanum Germanicum ad Boream et occafum,Ger maniam ad oi tum, et Belgium Hifpanum ad meridiem, quæ ab anno 1531. fui juris cffecta Rempublicam conftituit,complectiturque feptem provincias,nempe Gueidriă inferiorem five tres Tetrarchias, Ducatus Gueldrię,Hollandam, Zelandiam,Frifiam, Ultraje&ti Dominiú,TransIfalaniam.& Dominium Groningenfe,quibus additæ funt pars feptentrionalis Ducatus Limburgi,minuta pars Flan drie verfus oram Zelandia,& pars etiam Borealis Braban tię Ducatus;ejus vero præcipua urbs eft Amsterodamum, fed de alys ejus urbibus vide infra. BISCAJA PROPRIA, la Vizcaja incolis, la Biscaye Gallis, terminatur è feptentrione Oceano Cantabrico ab ortu Alava,& Ipuzcoa provineis, à meridie Caftella veteri, & ab Occafu AfturiaS.Julianæ dicta,dominij titulo infignitur, cum alias dominos habuerit proprios è gente de Haro,quibus deficientibus in obfidione Algezeira, Bifcaja Joanni Caftellæ regi obvenit, & ab illo tempore pars eft regni Caftellæ veteris,extenditurque ab oriente in oc cidentem ad 26, leucas Hifpanicas verfus oram, fed non eft æquè lata,dividitur in plures Majorinatus, feu Merindadas,ut vocant,nempe Majorinatus de Garnica, Busturia Uribe, Arratia,Bedia, Corcona,Durango, Marquina,&Pre. Gamero major,& fub ipfa comprehéduntur etiam quatuor urbes littorales dicty,cum eorum territorys, nempe Laredum, Fanum S.Andree,Caftrum Urdiale,& Fanum Sancti Vincentij de Vacaria,totius verò provincia caput eft Bilbauna,crant olim in ea regione Autrigones populi,& pars orientalis Cantabrorum propriè dictorum, ad 11. leucas in longitudinem,& totidem in latitudinem patet,& fic di. atur à fitu terre montuofa, & afpero, ea enim vocis Vafconice fignificatio eft,tefte Arnaldo Oihenarto,fed Dura. gum olim feparata erat à Bifcaja,& Comitatus fpecialis ti tulo infignis erat & antiquitus Bifcaja latè fumpta fuberat dominio Regis Navarræ; hinc Bilcaini populi.losVizcainos Hifpanis, les Bifcains Gallis, . Majoratus Bofcoducenfis la Mairie de Belduc,fed nunc eju pars feptentrionalior fubeft Dominio Belgarum unitorú, Trajectum ad Mofam, & ditio Ultro-Mofana feu Ducatus Limburgenfis.Comitatus Falcanis montis, Dalemenfis & Rhodia Ducis funt etiam partes Brabantiæ, fed ab ipfa diftant,funtque inter Ducatum Juliacenfem, & Ditionem Leodienfem, totius verò Brabantiæ caput eft Bruxella olim fedes Ducum ; hinc Brabantij populi, les Brabancons vulgò, BRESSIA, la Breffe, provincia Gallię, Comitatus titulo clara, alias fub Duce Sabaudiæ, ab anno 1272. fed anno 1601. Françici juris effecta eft ab Henrico Magno. Habet ab oriente Beugeliam, à feptentrione Comitatusm Burgundie,ab occidente Ducatum Burgundiæ, cum Lugdunenfi præfectura, & ad meridiem Delphinatum. Ejus primaria Urbs Burgus dicitur,cum antea effet Balgium, à qua dicta fuerat alias terra Belgi, tefte Guichenonc,& dividitur in tres partes, nempe in Breffiam propriam, quæ totam planitiem continet, extenditurque à montibus ad Ararim fluvium, in terram Riverfimontis le Revermont, quæ intra montes à Colineo ad pontem Idani, & in Valle bonam la Valbonne, quæ ad meridiem extat inter Idanum fluvium,& Lugdunenfem tractum, Idano fluvio feparatur à Beugefia,que fub ipfa fæpè continetur, quamquam provinciam feparatam faciat, uti Vallis Romana, & Gelia tractus; hinc Breffiani populi, les Breljans vulgò. BRIA, la Brie, provincia Galliæ, fertilis admodum & probe culta, cujus termini funt ad ortum Campania, ad meridiem & occafum Sequana fluvius,quo à reliqua Cam pania,à Vaftinio tractu, & ab Hurepefio difcernitur, & ad feptentrionem Francia propria, & Sve Tionenfis ager,verfus Matronam, alias minor fuit,& Campanie juncta per longos annos, nunc etiam fub ipfa cenfetur, excepta mu BOHEMIA, le Royaume de Boheme, & la Boheme e tiam, regio ampla Europa, qua etiam Boemia dicitur à quibusdam Bojemum & Boemum Tacito,nunc vulgòinGolis,& Polonis Czeska zemia à Czecho quodam principe tefte Davito, Bobeim, feu das Boheme Gallis,la BoemiaHifpanis,la Bohemia Italis dicta, intra fines Germanic comprehenditur pro majori parte,fed tamen non eft pars Ger maniæ,cum ab ea divifa fit,linguam habeat particularem, & regnum faciat feparatum, ab anno 1086, quo primum regio titulo decorata fuit fub Uratislao Rege; terminatur à feptentrione & occidente Saxonia fuperiori, ab oriente Polonia,à meridie Hungaria, Austria,& ditione Ducis Banita ejus parte Parifiis viciniori,quæ fub præfectura gençVariæ, cjus autem partes funt, Bohemia propria, Lufatia, Moravia, & Silefia,& totius regni caput eft Praga, fed Lufatia ab eo difiuncta fubeft Duci Saxoniæ ab anno 1623. Bohemię regnú fubeft Domui Auftriace à faculo & dimidio,& ejus Rex cft unus ex octo Imperij Electoribus, qua, quam fit extra Imperii fines, Regni caput eft Praga, aliæ urbes clariores funt Brina,Olomucium, &Vratislavia. BOHEMIA PROPRIA, Behermerlandt Germanis, la Boheme Gallis, pars cft præcipua regni Bohemia, quod ab ea etiam nomen fortitur,fylvis undique,& faltibus cin&a,cam regionem primum tenuere Boji, origine Galli; tú, Marcomanu,& tandem Bemi, terminatur à feptentrione Mifnia, & Lufatia,ab oriente Silefia,& Moravia,à meridie Auftria, & Bavaria,ab occidente verò Palatinatu fuperiori,five Norgovia, & minuta parte Franconia, div fa fu tà Carolo IV.Rege in duodecim circulos, nunc verò in 15. diftribuitur,quibus adduntur Comitatus Glacienfis ex Silefia exceptus & territoria Egranum,& Loctenfe,olim par, tes Palatinatus fuperioris, ejus primaria urbs eft Praga Prague ad Multam fluvium, hinc Bohemi populi Czechi Polonis, & Slavis, Bobaimen Germanis,los Bohemes Gallis &li Bubemi Italis. N BRABANTIA, le Brabant incolis, el Bravante Hilpanis,il Brabante Italis,provincia eft perampla Belgit,Du catus titulo infignita, in qua olim Menapii populi, terminatur à feptentrione Hollandia, & Gueldria inferiori, ab ortu Gueldria fuperiori, Epifcopatu Leodienfi,à meri dre Hannonia, & Comitatu Namurcenfi,& ab Occasu Flá dria,& Zelandia, alias multo minor erat, tuncque Comitatus Lovanienfis vocabatur, fed lapfu temporis aucta fuit unione Marchionatus S.Imperi, dominic Mechliniéfi,di tione Ultramofana, & parte Brachbant, unde nomen Brabantia ei inditum fuit à tractu adjacente,tuncque Duces habuit proprios,quibus deficientibus,obvenit Ducibus Burgundiæ, ficque ex eorum hereditate ad Reges Hifpaniæ, quibus etiam num fubeft ex majori parte.Dividitur in quatuor partes feu Tetrarchias, quarum nomina funt Tetrarchia Lovanienfis le quartier de Louvain, Tetrarchia Bruxellenfis le quartier de Bruxelles, Tetrarchia Antuer pienfis le quartier d'Anvers, fub qua antiquus Marchionatus S.Imperii,& Mechlinig dominium, & Tetrarchia five, rali infulæ Francię comprehenditur.Ejus partes funt tres, nempe Bria fuperior,la Haute Brie,verius Matronam fluvium,cujus caput Melde; Bria inferior, la Base Erie, verfus Sequanam fluvium, cujus caput Provinum; & Bria pediculola,la Brie Pouilleufe verfus matronam fluvium etia, cujus caput eft Caftrum Theodorici, fed de corum limitibus non eft facile ftatuere, ejus vero præcipua urbs eft Melda,quamquam alias Provinum fedes fuerit Comitum hujus provinciæ,que extenditur ab ortu in occafum ad 2 2 leucas,nempe à Sefanna ad confluentes Matronæ in fequa, nam,fed à feptentrione in meridiem magis reftringitur, & Braja dicta fuit feu Braya,vulgò Bray in media ætate, hinc etiam Bray populi, nunc Briacenfes, & Brienfes les Briards, dice. BRITANNIA, feu & Britannia Major, Cæfari, & Plinio,qux Ptolomeo Albion,infula eft maxima,& notif fima Europę,interfufo Occeano à continenti Europæ dil. creta,Germaniæ & Gallia figura triquetra objecta,ab occafu qua Hibernia fita eft Virgivius Oceanus irrumpit, a feptentrione valtiffimo Hiperboreo mari pullatur, ab ortu quà Germaniæ prætenditur Germanico, à meridie qua Galliæ opponitur,Britannico urgetur & a Gallia fre to fex leucarum tantum feparatur, in duas à veteribus divifa fuit, in citeriorem nempe, que & meridionalem, ubi nunc Anglia, & in ulteriorem, feu feptentrionalem, quæ nunc Scotia, ficque Anglia in Auftrum, Scotia in boream vergit; Britanniæ fcu Albionis longitudo major ab ora feptentrionali Scotia ad Antonam oppidum in ora Auftrali Anglię,contra Vectim infulam,eft 530.mill. paff.ejus vero major latitudo interCantium promontorium ad ortum & Bolerium ad occafum,eft 320.mill.paff. Britannia citerioris partes fuere Britannia prima, Britannia fecunda, Flavia Cefarienfis, Maxima Cæfarienfis, & Valentia.Britanniæ ulterioris populi fuere Vetturiones,& Pi &ti; alias utraque in plura regna divifa fuit, quæ nunc ad duo reducuntur,nempe ad Anglicum, & Scoticum,quæ etiam unita funt à principio hujus fæculis, de his vide Anglia & Scotia, ubi fufiùs, Humfredus Luydus ex Sigeberto litteris prodidit hanc infulam, antequam à Romanis feu exteris cognita eflet, in tres regiones diftinctam effe, quas indigenarum lingua, que hactenus in Cambria ejus patria patria in ufu eft,Lhoegriam, Cambriam,& Albaniam vocitarunt,& etiam, num vocitant, de quibus vide fuis locis, idem ex vetuftiffimis ejus regionis monumentis docet, generali vocabulo hanc infulam Pridain dictam, ex qua Græcos & Latinos fuam Britanniam feciffe verifimile eft, Britannię prime populi fuere Cantii, Regni, Belge, Atre batii, Durotriges, & Damnonii; Britanniæ vero fecundæ populi Silures, Dimetę, & Ordovices; Flaviæ Cæfarienfis populi fuere Trinobantes, Iceni, Cattieuchlani, Dobuni, Co navi & Coritani; in maxima Cefarienfi fuere Brigantes,& Parif. & in Valentia Ottadini. BURGUNDIA, la Bourgogne incolis, la Borgogna Italis,la Borgoña Hifpanis, & das burgund Germanis,provincia Galliæ percelebris, duplex eft nempe Ducatus, & Con itatus BURGUNDIA DUCATUS, qui aliquando Burgundia inferior,le Duche de Bourgogne, incolis, Nider Burgune Germanis, verfus occidentem extenditur, ubi olim Adu: populi, terminatur ab oriente Burgundiæ Comitatu à feptentrione Campania provincia, ab occafu Niver nerfi,& Borbonerf: provincys,uti à meridie Baffiovienfi, & Breffa, eft que ampla & fertilis admodum. Ejus partes funt co nempe tractus Alexienfis,Auxois; Altiffiodorerfis,l'Auxerrois, Auguftodunētis,l'Autunois;Burgundia propria, five Divionenfis ager,la Bourgogne propre; Cabil. Jonenfis,le Challonois, Carolenfis, feu arolofium,leCharol lois; Matifconenfis, le Mafconois; & Montanus tractus, le Caillage de la Montague: totius autem provincie capat eft Divio,aliafque Duces habuit proprios magni nominis, fed iub Ludovice XI.Kege facta iuit Francici juris, anno 1477. per obitum Caroli Burgundiæ Ducis ultimi, à quo tempore Francia regni pars exiftit, de ejus urbibus vide infra,hinc Burgundi & Burgundiones populi, les Bourgu gnons vulgò li Borgognoni Italis, los Borgognones Hifpanis, & Burgunder Germanis, BURGUNDIA COMITATUS, le Comte de Bourgogne, five & fepius la Franche Comté indigenis, ab ejus immunitatibus,la Fran-Contea Italis, & das ober Burgund Germanis,quafi Burgundia fuperior, provincia eft Gallię regni,& pars orientalis Burgundiæ latè fumptę, ubi olim Sequani populi; terminatur abortu Helvetia, ditione Epifcopi Bafileenfis,& Comitatu Neocaftrefi, à feptentrio, ne Lotharingia,& parte Campania, ab occafu Burgundiæ Ducatu, & à meridie Breffia, & Beugefia; dividitur autem in tres partes, funtque præfectura fuperior, le Baillage d' Amont, que verfus feptentrionem, cujus caput Vefulum; prefectura media five Dolana, le Baillage du Millieu, five etiam le Baillage de Dole, quod inter alias duas exiftat,cujus caput Dola,& præfectura inferior,le Baillage d'Aval, que verfus meridiem protenditur, cujus præcipua Salina; totius verò provinciæ caput eft Dola, fed ex quo Vefuntio facta fuit Hifpanici juris anno 1651.à multis cenfetur primaria hujus provinciæ,quæ alias paruit Ducibus Burgundiy,deinde Hifpanis donec tandem anno 1674. facta eft Francic juris à Ludovico magnoRege,ficque etiam nú ipfi fi:beft pace ad Noviomagum fancita;hinc etiam Burgundi dicti,fed qui cam inhabitant perfepe les Camtois vo, Cantur à Gallis, quod fint in eo Comitatu, & ad diftinAtionem tantum cum fe ipfos Bourguignons vocent. BURGUNODICUS CIRCULUS, dicitur aliquando unus ex Imperij Germanici circulis, le Cercle de Bourgogne Gallis, das Burgundifche Kraiff Germanis, cum ereEtus fuerit à Maximiliano primo Imperatore anno 15 12. complectiturque, ut narrant, Comitatum Burgundiæ, & omnes Belgii provincias,fed tamen eft extra Germaniam, & inftitutum tantum fuit à Maximiliano, ut fic ditiones has, fibi ex hæreditate Burgundia obvenientes, feruare poffet auxilio Germanorum, fed Ducatus Gueldriæ, uti Frifia,& dominium Ultrajectinum,atque Trans-Ifalania provincia erant antea partes circuli Weftphalici,nec tunc principibus Belgý parebant;& notandum eft,quod tranfatione conclufa Augufta Vindelicorum die 26.Junij anno 1548, inter Imperium,& Carolum V. Imperatorem tamquam Belgi principem, membra hujus prętenfi circuli Burgundici exempta funt ab omni jurisdictione Imperij, illius conftitutionibus & appellationibus falvis, & ejus provinciæ funt liberæ ab omni Imperii Germanici oneri bus, & Imperatoris fuperioritate, ita ut planè cenfeartur exempte,folaque gaudeant Imperii protectione, eadé forma, qua reliqui ftatus Imperii fruuntur, tefte etiam. Chifletio,cum aliis,ficque non poteft dici unus ex circulis Imperii Germanici,cum fit extraGermaniam,nec habeat votum in Diætis Imperii, nec ulla ejus pars fub Imperio cenfeatur, cum etiam fola due Imperiales, five libera in tra ejus ditiones infertæ, fub aliis circulis comprehenfe fuerint, nempe Cameracum fub circulo Weftphalia, & Vefontio fub circulo Rheni fuperioris, antequam ab Imperii matricula exempta fuit anno 1651.` CADUBRIUM, il Çadorino, five etiam. il Cadorefe; aliquando incoli,le Cadorin Gallis, tractus Italiæ in provincia five Ducatu Fori-Julii, in montibus pofitus,ubi o lim Carnorum pars occidentalis, dictus fuit etiam contracta Cadubrii,& Capitaneatus Cadubrii in media ętaté, terminatur à feptentrione, & Occidente Comitatu Tirolis,à meridie Bellunefi agro, & Carnea parte Fori-Julii, ab oriente verò eadem Carnea, fuberat alias Dominis de Camino,poftea Patriarchæ Aquilejenfi paruit, fed ab anno 1420. fubeft Reipublice Venetę, & ejus circuitus eft 75.milliarium circiter,continet autem novem centurias, five centenaria,ut vocant,quarum nomina funt Plebs,Do. megis, Vallis, Comelicum fuperius, Comelicum inferius, S.Vitus,Abruntium five Auroutium, Ultra Plavis, & Venantium, & totius tractus caput eft Plebs, five Caftrum Plebis,la Pieve vulgò prope Planim fiuvium,fed indigenę propter fidem erga Venetam Rempublicam, legibus fuis. vivere permiffi,& tributorum, onerumque omnium perpetua immunitate donati fuere à Senatu Veneto, quod etiam num fervatur; hujus tractus pars erat antea Centuria Ampitium dicta,cum caftro Butiftagni,fed ab anno 1505 fubeft dominio Archiducis Auftriæ, eftque pars Comitatus Tirolis, ex pa&to inter Maximilianum Imperatorem, &Venetos inito,teftibus Guidotto,& Leonardo Cethereo Plebano S.Juftine Abruntii, Viro clariffimo, qui multa nobisde his partibus communicavit; Patria fuit Titiani Vecelli pictoris celeberrimi. CAFRERIA,five Cafrorum regio,le Pais des Cafres,five la Cafrerie Gallis,à cofta dos Cafres Lufitanis, Kafrarie, & Landt der Kaffers Anglis,& Belgis,regio ampla Africæ ma `gis ad meridiem extenfa,ubi olim Ethiopes Antropopha gi in Ethiopia inferiori,terminatur à leptentrione Regnis Monemugi, Angole, & Benguela, atque Zanguebaria regione,fed ab oriente,meridie,& occidente cingitur undiqs Occano meridionali,five Ethiopico; pars ejus ad ortum æftivum extenía comprehendit aliquot regna Europæis nota,nempe Quiteve, Sedanda, Chicange, Sofalę, Mocalapatæ, & Vaibæ, cum aliis minoris notæ, ficque ex hac parte regio eft fertilis,& culta, etiam cum aliquot fodinis, fed pars occidentalis regionis eft afpera, inculta,& fterilis, nempe à promontorio nigro ufque ad caput Bong iper uti & meridionalis etiam, cum in his nulle fint urbes,neq; regna, fed incolæ illarum regionum pro majori parte undequaque vagantur in mediterraneis, funtque Antropophagi, & ferè fine legibus, fparfim per montes, & fylvas belluarum fere more viventes, & barbari admodum omniumque nationum inimici crudeles, fub propriis tamen Capitaneis aut Ducibus. Dicuntur Cafri ab Europæis, quafi fine lege, cum fe ipfos Hottentots vocent, ficque de eorum mediterraneis locis,aut provincy's non habetur diftincta cognitio, fed ii qui partem meridionalem hujus regionisinhabitant verfus Caput Bona fpei, & oram littoralem, Hottentots etiam dicti, diftinguuntur inter fe in tredecim populos,five gentes,quorum nomina funt,Gorin ghaiconas dicti à Belgis Watermen, ideft homines aquatici; Gorachouquas, qui itinere quinque dierum distant à promontorio Bone fpei, Gorinbaiquas, qui & Cape-Mans dicti à Belgis, quod inhabitent prope Caput Bonę fpeis Cochoquas, qui & Saldanhars vocantur ab exteris, quod fint prope finum Saldana; Cariguriquas magni, & parvi ; Hofaas; Chainouquas fub proprio principe Soufoa dicto; Cabonas valde crudcles; Sunquas, qui montibus degunt s Names |