6. Wanneer het ijzer met hout, zeildoek of andere organische stoffen in aanraking blijven moet, is het gebruik van gegalvaniseerd ijzer hoogst voordeelig; bij voorbeeld: bij ijzer beslag voor schepen, affuiten, spijkers, beugels, bouten, winkelhaken, enz., bij alle timmerwerk, ringen tot het vastmaken van touwen, enz. Het gebruik van gegalvaniseerd ijzer weert de zware beschadigingen, die de roest anders in de genoemde stoffen te weeg brengt.

Op deze uitkomsten van het onderzoek eener officiele kommissie doen wij volgen de mededeeling van hetgene ons, uit ons persoonlijk onderzoek en onze eigene ervaring, ten deze is gebleken.

Het wapen der artillerie en genie in Frankrijk heeft zich ook deze bereiding ten nutte gemaakt. Al de ijzeren voorwerpen, welke langen tijd in de tuighuizen blijven, al de oorlogsbehoeften, welke vóór deze uitvinding, om de vier jaren, geverfd moesten worden, zijn nu gegalvaniseerd en slechts hetgeen van vroeger tijd voorhanden is, is nog gedeeltelijk geverfd.

De ingenieurs der bruggen en wegen gebruiken nu dit metaal voor alle voorwerpen, welke aan den invloed der oxydatie blootgesteld zijn, zooals bij sluizen, waterkeeringen, krammen of klaauwen bij het verband der steenen, hekken, beslag van allerlei

soort enz.

Het oordeel, door de nijverheid geveld, is niet minder ten voordeele van het gegalvaniseerd ijzer, en, om dit te bewijzen, zullen wij de talrijke toepassingen aanstippen, welke men daarvan in Frankrijk gemaakt heeft.

Op spoorwegen, tot daken van smederijen, hang- en dakgoten, lei- en pannennagels, dakstoelen, ijzeren beslag van spoorwagens, ijzeren verbindingsstukken bij gebouwen, bruggen enz., hekken, ankers, bouten, traliewerken en nog eene menigte voorwerpen, welke men in de stations gebruikt. Op den spoorweg zelven vindt men ook verzinkt ijzer, zooals: telegrafische draden, waterleidingen, plaatijzeren vergaarbakken, nagels en bouten om de spoorstaven vast te maken enz.

De bijzondere nijverheid heeft deze stof ook aangewend tot gazometers, afdruipstellingen voor suikerbrooden, bakken van allerlei aard voor filtrering, verkoeling, kristalvorming enz. bij suikerraffineerderijen, bierbrouwerijen enz.

Echter moeten wij doen opmerken, dat, waar men vochtige hitte moet gebruiken, het gegalvaniseerd ijzer niet deugt, daar het zink de eigenschappen heeft het water bij 212° Fahrenheit of 100° C. te ontbinden, en zich zeer snel te oxyderen. Maar vooral moet men het niet tot keuken-gereedschap aanwenden, daar er zich bij de koking der eet waren organische zuren kunnen vormen, welke het zink in merkbare hoeveelheid oplossen, iets dat ongezond is en zelfs vergiftiging zou kunnen te weeg brengen.

IV.

Over gegalvaniseerd ijzerdraad.

(Overgenomen uit het verslag van den heer Dehargne
over de brug te St. Servan.)

Toen het ministerie van marine ons in 1845 had opgedragen, in de haven van St. Servan een getij-put te maken, waarvan de observatie-kamer, in welke de waarnemingen omtrent eb en vloed moesten genomen worden, in gemeenschap moest zijn met den beganen grond, door middel van eene brug, van omstreeks 19 el lengte, namen wij ons voor, op deze plaats de zamenstelling van eene hangende brug van gegalvaniseerd ijzerdraad te beproeven. De verschillende vergelijkende proeven, die wij genomen hadden. omtrent de sterkte van deze draden en omtrent die van gewoon ijzerdraad, schenen gewigtig genoeg om ons hiertoe te doen besluiten, en tot de uitvoering over te gaan.

Deze brug, in 1845 voltooid, is den 20sten Mei 1850 onderzocht geworden, en men heeft bevonden dat de ijzeren kabels, waarop zij rust en waarmede zij bevestigd is, zoowel als de hangketting, niet het minste spoor van oxydatie vertoonen en zich volmaakt goedgehouden hebben. Wij moeten er bijvoegen, dat het dek van deze brug slechts eene el hooger is dan de stand van hoog water, en dat de zee, die dagelijks door de kabels spoelt, ze gedurig vochtig houdt.

Het dek van de brug wordt van onderen tegen den wind vastgehouden door vier kabels van gegalvaniseerd ijzerdraad, die dagelijks door de zee bespoeld en weder droog gelaten worden, en die aan hare cinden bevestigd zijn, door vier ijzeren ankerringen, geklonken aan den voet van den getij-put en aan de rotsen.

Wij moeten hierbij opmerken, dat deze vier ankerringen, die eerst na het leggen der brug werden aangebragt, niet konden gegalvaniseerd worden, maar op de plaats zelve slechts vertind zijn. Maar dit vertinsel heeft geen wederstand geboden aan de werking der zee; de vier ankerringen zijn thans geoxydeerd, en hun roest heeft zich aan de uiteinden der kabels medegedeeld, maar slechts in dier voege, dat bij de minste wrijving de roestvlek op de kabels. verdwijnt en de zink-oppervlakte weder te voorschijn komt.

De goede uitwerkselen dezer eerste toepassing van verzinkt ijzerdraad en het instorten van de brug te Angers, veroorzaakt door de volkomene oxydeering der kabels (1) hebben ons genoopt onze proeven van 1845 te voltooijen en de resultaten bekend te maken, die van dien aard schijnen, dat zij de volle aandacht van het bestuur der openbare werken verdienen.

(1) Zie Moniteur van 16 Mei 1851.

Eerste proef. Na ijzerdraad no. 18 (1) genomen te hebben van 4 el lang, liet men het op de helft dezer lengte galvaniseren, en deze draden bij het einde van het verzinkt gedeelte afsnijden, hetgeen dus gewone en gegalvaniseerde stukken ijzerdraad, van 2 el lengte, opleverde, aan elkander gelijk, wat hunne kwaliteit aangaat. Aan de einden van iederen draad werd op de gewone wijze een strop gemaakt. Deze draden werden door middel van steeds verzwaard gewigt, met gedurige opklimming van één ned. pond in toenemende spanning gebragt. De proeven werden genomen met behulp van eene gewone balans, waarvan eene der schalen was afgenomen. De overblijvende ontving achtereenvolgens de gewigten, terwijl het boveneinde des draads aan het andere deel der balans werd vastgehecht, wordende het benedeneinde tegengehouden door eenen in den grond vastgemaakten ring.

Tweede proef. Wij hebben 5 ijzerdraden n°. 18, ieder 4 el lang, doen galvaniseren op de helft dezer lengte, en er vervolgens het gegalvaniseerde gedeelte afgesneden, zorg dragende iederen gegalvaniseerden draad en zijn tegen-overgesteld, niet gegalvaniseerd, gedeelte bij elkander te nemen. Deze beide gedeelten worden op de nevensgaande tabellen door hetzelfde volgnummer aangeduid. Aan het einde van iederen draad werd een strop gemaakt; en de draden werden vervolgens belast en aan hevige en herhaalde schokken onderworpen De proeven werden op de volgende wijze genomen: het loodregt gehangen ijzerdraad droeg eene schaal, waarop men achtereenvolgens gewigten plaatste, tot een geheel bedrag van 150 ned. pond, de zwaarte der schalen er onder begrepen. Na dezen last van 150 ned. pond op de schaal gebragt te hebben, heeft men van eene hoogte van 4 el een gewigt van 20 ned. pond op de schaal doen vallen en op de schaal behouden. Men heeft deze overladingen vernieuwd, door van eene el hoogte gewigten van 20 ned. pond te doen vallen, tot eindelijk de draad brak.

Bij eenige van de volgende proeven heeft men met potlood op de draden twee merken gemaakt van 1.20 tot 1.10 el van elkander verwijderd, tusschen welke men na het breken op nieuw den afstand gemeten heeft, zoo dat men de verlenging tot op eene streep kon

nagaan.

Derde proef. Deze proef is volkomen als de vorige. Men is begonnen met de niet gegalvaniseerde draden. Na de schaal met de 150 ned. pond er aan te hebben vastgehecht, en dezen last drie malen met een vallend gewigt van 20 pond verzwaard te hebben, mat men den afstand tusschen de bovengemelde merken. Vervolgens beproefde men de gegalvaniseerde ijzerdraden, op ieder even zeer den afstand tusschen de merken metende, na een gelijk aantal worpen van 20 pond, ten einde de verlenging onder denzelfden last te vergelijken.