Imágenes de páginas
PDF
EPUB

II.

Lettres-patentes du roi Charles VII, contenant l'annoblissement de Jeanne d'Arc, dite la Pucelle d'Orléans, et de ses père, inère et postérité masculine et féminine, au mois de décembre, 1429.

Extrait du seizième livre des Chartes de la chambre des comptes, commençant en avril 1552, et finissant aussi en avril 1555, coté 1600, fol. 11.

HENRY, par la grace de Dieu, roy de France, scavoir faisons à tous présents et à venir : Nous avoir receu l'humble supplication de nos chers et bien amés Robert le Fournier, baron de Tournebu, et Lucas du Chemin, seigneur du Feron, son neveu, pour eux et leurs parents, issus et descendus de la lignée de la Pucelle Jeanne d'Arc, de Dompremy, près Vaucouleur, au bailliage de Chaumont, contenant que le feu roy Charles VII, que Dieu absolve! pour certaines, bonnes, justes et raisonnables grandes causes et considérations, auroit annobli ladite Pucelle Jeanne d'Arc, Jacques d'Arc, son père, Ysabeau, sa femme, mère de ladite Jeanne, Jacquemin, et Jean d'Arc, et Pierre Prerel, frères d'icelle Pucelle; ensemble tout leur lignage et postérité en ligne masculine et féminine; et de ce, en auroit fait expédier ses lettres en forme de chartres, de cette teneur :

Karolus, Dei gratiâ, Francorum rex, ad perpeluam rei memoriam, magnificaturi divinæ celsitu

dinis, uberrimas, nitidasque gratias celebri ministerio Puellæ Joanne d'Arc de Dompremeyo, clara et dilectæ nostræ, de baillivià Calvimontis, seu ejus ressortis nobis elargitas, et ipsâ divinâ cooperante clementiâ, amplificari speratas, decens arbitramur et opportunum, ipsam puellam, et suam nedum ejus ob officii merita verum et divinæ laudis præconia, totam parentelam dignis honorum nostræ regiæ majestatis insigniis attolendam, ut divina claritudine sic illustrata, nostræ regiæ liberalitatis munus egregium generi suo relinquat, quo divina gloria, et tantarum gratiarum fama perpetuis temporibus accrescat et perseveret. Notum igitur facimus universis præsentibus et futuris, quod nos præmissis attentis considerantes insuper laudabilia, grataque et commodiosa servitia nobis, et regno nostro jam per dictam Joannam Puellam multimodè impensa, et quæ in futurum impendi speramus, certisque aliis causis ad hoc animum nostrum inducentibus, præfatam Puellam, Jacobum d'Arc, dicti loci de Dompremeyo patrem, Ysabellam ejus uxorem matrem, Jacqueminum et Joannem d'Arc, et Petrum Prerelo, fratres ipsius Puellæ, et totam suam parentelam et lignagium, et in favorem et pro contemplatione ejusdem, et eorum posteritatem masculinam et fœmininam in legitimo matrimonio natam, et nascituram nobilitavimus; et per præsentes, de gratiâ speciali, et ex nostrâ certâ scientiâ ac plenitudine postestatis nobilitamus, et nobiles facimus;

succedentes expressè ut dicta Puella, dicti Jacobus, Ysabella, Jacqueminus, Joannes et Petrus, et ipsius Puellæ tota posteritas et lignagium, ac ipsorum posteritas nata et nascitura in suis actibus, in indicio, et extra, ab omnibus pro nobilibus habeantur, reputentur, et ut privilegiis, libertatibus, prærogativis, aliisque juribus, quibus alii nobiles dicti nostri regni ex nobili genere procreati, uti consueverunt et utuntur, gaudeant pacificè, et fruantur. Eosdemque, et dictam eorum posteritatem aliorum nobilium dicti nostri regni ex nobili stirpe procreatorum consortio aggregamus; nonobstante quod ipsi, ut dictum est, ex nobili genere ortuum non sumpserint, et forsan alterius, quam liberæ conditionis existant: volentes etiam, ut iidem prænominati, dictaque parentela et lignagium sæpefatæ Puellæ, et eorum posteritas masculina et fæminina, dum, et quotiens eisdem placuerit, a quocumque militiæ cingulum valeant adipisci, seu decorari. Insuper concedentes eisdem, et eorum posteritati tam masculinæ, quam fæminæ in legitimo matrimonio procreatæ, ut ipsi feoda, et retrofeoda, et res nobiles à nobilibus, et aliis quibuscumque personis acquirent, et tam acquisitas quam acquirendas retinere et possidere perpetuo valeant, atque possint ; absque eo quod illas, vel illa nunc, vel futuro tempore extra manum suam in nobilitatis occasione ponere cogantur, nec aliquam financiam nobis, vel successoribus nostris, propter hanc nobilitationem solvere quovis modo

teneantur, aut compellantur. Quamquidem financiam prædecessorum intuitu et consideratione eisdem supranominatis, et dictæ parentelæ et lignagio prædictæ Puellæ, ex nostrâ ampliori gratiâ donavimus, et quitavimus, donamusque et quitamus per præsentes, ordinationibus, statutis, edictis, usu, revocationibus, consuetudine, inhibitionibus, et mandatis factis, vel faciendis ad hoc contrariis, nonobstantibus quibuscumque. Quocirca dilectis et fidelibus nostris gentibus compolorum nostrorum, ac thesaurariis necnon generalibus et commissariis super facto financiarum nostrarum ordinatis, seu deputandis, et baillivio dictæ baillivia Calvimontis, cæterisque justiciariis nostris, vel eorum locatenentibus præsentibus et futuris, et cuilibet ipsorum prout ad eum pertinuerit, Damus harum serie in mandatis quatenus dictam Joannam Puellam, et dictos Jacobum, Ysabellam, Jacqueminum, Joannem, et Petrum, ipsiusque Puellæ totam parentelam et lignagium, eorumque posteritatem prædictam in legitimo matrimonio, ut dictum est, natam et nascituram, nostris præsentibus gratiâ, nobilitatione et concessione uti, et gaudere pacificè nunc et in posterum faciant et permittant, et contra tenorem præsentium eosdem nullatenus impediant, seu molestant, aut à quocumque mo lestari, seu impediri patiantur. Quod ut perpetuæ stabilitatis robur obtineat, nostrum præsentibus apponi fecimus sigillum, in absentiâ magni ordinatum nostrum in aliis, et alieno in omnibus jure

semper salvo. Datum Magduni super Ebram, mense decembri, anno Domini decimo quarto centesino vicesimo nono, regni vero nostri octavo.

Et sur le repli est escrit : Per regem, episcopo Sagiensi, dominis de Tremoille et de Termis1, et alliis præsentibus, signées MALLIEre.

Et encores sur ledit repli est escrit : Expedita in camera compotorum regis, decimâ sextâ mensis januarii, anno Domini decimo quarto centesimo vicesimo nono, et ibidem registrata libro cartarum hujus temporis, fol. 121. Signé, AGRELLE, et scellé du grand scel de cire verte, sur double queue, en laz de soie rouge et verte.

Du contenu desquelles lettres, de ce faites, par nos prédécesseurs, etc. Donné à Rouen, au mois d'octobre mil cinq cent cinquante.

I.

Évesque de Sais, nommé comme témoin avec d'au

tres nobles.

« AnteriorContinuar »