An memorem quo tu polias fera pectora cultu, Quamque rudes animos pacis amica regas? An memorem vivâ fulgentem luce tabellam, Æraque Phidiacâ quæ caluere manu ? quæ cœlesti modulans dulcedine cantor An Nunc plectro moveat, nunc vafer ore mele? Hæc fuerant ignota diu, dum more volucrum Indocili linguâ rauca sonabat homo: Ars tamen e ligno, nervis, atque ære canoro Venit inauditos elicitura sonos; Quid spirare fides docuit, quid tibia posset, Quid bene compactis organa clara tubis. Os aperire suum non amplius Anna recusat, Aspicit Elisam jam sexagesimus annus, Nec rosa nec flava deseruere comæ. Crus Lepido abscissum est; at querno crure potitus, Corripit impavidum, firmus ut ante, gradum. Quid tam prisca moror? Major mihi nascitur ordo Carminibus; tantum hæc sæcla tulere novi. Mira loquar, sed visa mihi, sed cognita multis, Nunc etiam muti cunctarum nomina rerum Edere condiscunt, colloquioque frui ; Indicibus digitis sensus animumque recludunt: Jamque canis latrat, jamque susurrat apis: Quid nequeant homines, cum porci scripta doceri, Exiguos pulices fulgentia vidimus arma Induere, et sumptâ bella movere tubâ. Nunc in amicitiam coeunt et vulpis et anser, Pacem cum timido passere milvus agit; Et felis cum mure toro requiescit in uno; Aurea Saturni regna redire putes. Vela rates antiquorum remique movebant, Ut facerent longas ventus et unda moras : Ecce ratem, venti quæ vim contemnit et undæ, O vapor omnipotens; lymphâ tu natus et igne, Cuncta moves, impellis, agis. Tibi machina parens Lanea contexis, ferrum fabricaris et æra; Emicat e prelo pagina docta tuo. Quid non perficies? Nexi longo ordine currus Mille viatorum conjungitur agmen amicum, Et tacito fugiunt tempus et hora pede; Dum fugiunt, confectum iter est; lætusque viator Obstupuit, cum se comperit esse domi. Prandimus ad Thamesis ripas, cœnamus Edinæ ; Anglia nos hodie, Prussia vidit heri. Ergo inter varias crescent commercia gentes, Latius imperium terra Britanna reget. Flumina fluminibus jungentur, et urbibus urbes; Idem mox populus Scotus et Indus erunt. O duras hominum mentes! Percurrimus omnes Terrarum latebras, et freta cuncta maris: Nec satis est: audax genus ad majora paratum, Scandimus in nubes sidereasque domos. Nequicquam pennas homini Natura negavit ; Adjicit Ars pennas; surgitur Artis ope. Etheris in spatium, magnâ plaudente catervâ, Radit iter liquidum nauta ferente Noto: Dejiciat calamum jam mihi fessa manus. Omnia non possim : numerum quis nôrit arenæ ? Sunt tibi qui credant nil superesse novi : Hoc ego non credam : sed quod tibi restat agendum, Dicturos vates postera sæcla ferent. TRAHIT SUA QUEMQUE VOLUPTAS." Velle suum cuique est. Hic quod Paradisus Adamo Fudit ab innocuo flumine nectar amat: Ille nefas credit contemnere dona Deorum, Et fruitur paterâ, Liber amice, tuâ. Sit mihi firma salus, hic sobrius optat. At ille, agram timeo; da mihi dulce merum. Pallidus hic lympha sus felicior illi Ardet, ut in Siculo torrida messis agro. Miles in arma ruit, paucos et sanguine nummos At placidam sequitur pacem prudentior alter, Lentulus, in pugnâ dum fortiter arma gerebat, Procidit, abscisso crure, cruentus humi: Non tamen Aufidio visa est victoria tanti ; Crure domum salvo, sed sine laude redit. Pulcher opum cumulus mirantem pascit ocellum, Venter at esuriens, "Poenam dabis improbe," clamat, "Cuncta meus penetrans ibit in ossa dolor." Vera monet; sine thesauris vir dives ad Orcum Vina, dapes, nymphas, omnia læta parat; Et minus est ludo cara crumena tibi : Pauperior tu semper abis, locupletior ille ; Quis putet ad similes edita vota Deos? |