Imágenes de páginas
PDF
EPUB

inoffenfo pede coelum verfus progredi liceat ; quantum cumque fane operæ huic negotio pofuerimus, arduum fatis comperiemus hoc iter; non eft quod nos viam infuper filice fternamus, aut vepribus: Nefciunt profecto qui ifta criminantur, nefciunt, quantum de Templo Dei mereantur illi, qui feu faxa feu trabes fabricæ huic exædificanda dolare,ac levigare norunt, modo id, præfertim, abfque nimio malleationis ftrepitu fieri poffit; quod gravitatem tuam admodum prudenter iftic aìlaboraffe fentio.

Quod ad rem ipfam attinet, quifquam ne fane Theologiæ candidatus eft, qui merito mortis Chrifti limites quofdam fuos figendos cenfeat? nempe omnipotens eft, infinitaque virtutis ille Dei filius, quibus ergo redimendis, & carnem induere & fanguinem fuum effundere voluit,iis ut non fufficiat, (quod fibi præftituit ) univerfis quam nimis fonare videtur. Generi autem humano redimendo && mortem fuam intendiffe benigniffimum mundi redemptorem,quoties quamq; expreffe docet Scriptura? Cum vero nemini fano difplicere poffit hæc fpiritus fanéti (ubi in facris literis occurrit Phrafcologia, qui fit quod noftro tranfcripta calamo parum arrideat; Illa certe diftinétio inter ( ipfo quidem actu) fufficientiam, efficientiamque mortis Chrifti, inter meritum ex una parte, & effectum eventumque The anthropice illius redemptionis, ex altera;inter precium Au infiniti, & falutarem ejus applicationem ita & vera & neceffaria eft,ut abfque illa fieri non poffit, quin perperam de magno mundi falvatore, deque myfteriofo redemptionis negotio fentiamus: Certe ita pro omnibus mortuus eft Chriftus, ut parum interea profit omnibus ad falutem: Non illo ergo in fenfu pro omnibus mortuus eft D. par. Chriftus Judicio quo doctifsimus Paraus (cui concinunt & Theologi Palatini) de 5. Ar:. Vocem interpretatur, ubi ait mori pro aliquo proprie effe, morte Art. 20. fua aliquem a morte liberare, feu ita mori alicujus loco, ut iple vivat; Sent. Pa- eo quidem modo hæc loquendi formula,non meritum modo fed et eflat. The ficaciam univerfalem, effectumque commune mortis Chrifti comol.Art.2. plecteretur, quod nemo fanus (cum Hubero) illi ( quantum liprop. 4. bet falvifice) attribuendum judicarit: Hoc vero quod non fiat homi

num certe culpa fit, non fervatoris. In Cælefti hoc meritorum Gazophylacio, fat repofitum eft Thefauri, redimendis tot mundorum myriadibus, quot funt hominum capita ; quod fi qui ita fint vel focordi, vel præfracto ingenio, ut quantumvis voce Evangelii moniti ac incitati, nec movere pedem, nec manum exporrigere velint, pe

ten

L

tendo reportandoque fuo (quam libet ingenti) pretio, digni funt ilicet qui captivi moriantur; quid hic interim decedit infinite redemptoris munificentiæ ?

Sent. de

Placere mihi folet heic Molinai mei, viri clariffimi fatis apta fimi- 5. Artic. litudo, illuftrandis, illuminandifque omnibus, datus eft fol huic mun- ad Synod do; funt tamen cæci non pauci, funt alii carcerum tenebris damnati, fomno fepulti funt alii: Parum fruuntur ifti omnes folis beneficio, quid hoc ad magnum illud ac munificum luminare? Oculati quotquor funt, fubque dio vigilant gaudent hac luce, illiufque radiis refocillantur; pariter fe habet cum morte Chrifti,cujus fructus pos patefcit quidem omnibus meritorie, non efficaciter: in fe fufficit omnibus; non omnibus interea five ad remifsionem five ad falutem applicatur; reconciliabile eft hac ratione totum genus humanum; actu aurem ut reconcilietur, quiddam aliud infuper requiritur; impletio fcilicet conditionis gratuiti foederis, quæ in fide recipientis confiftit: Credunt autem efficacifsima virtute hujus falvificæ mortis quotquot ad falutem ordinati funt; hanc vero exprimendi formulam quod parum ferre videantur Theologi Palatini ; hinc fit, quod Remonftrantium nonnullis (longius multo quam par crat procedentibus) contra-venire iftic ftuduerint, utpote qui non meritum modo fed ct efficaciam mortis Chrifti toti humano generi actu communicare videantur; re tamen ipfa fratres Palatini de merito precioque mortis Chrifti infinito, applicabili quidem univerfis (fi poffent credere) lat. Theol mortalibus, folis electis falutariter applicato idem nobifcum fentiunt. de 5.art. Sed & eadem ipfa eft promiffionum infuper divinarum extenfio; per Art. totum terrarum orbem nemo homo eft,cui non iftæ libcre promulgari, propef.2, & pofsint & debeant; occurrat mihi quivis vel Turca,vel Judæus, vel & 3. Fudus, quidni ego fidenter, & ferio illi dixerim. Ita O homo, pro te mortuus eft Chriftus, ut fi in ipfum credideris certo falvaberis ; fed & omnium cadem plane ratio eft, quæ unius: Quicquid fit, ob defe&um falutaris precii certum eft neminem unquam periiffe neminem unquam periturum; fic ergo (ut Theologi noftri Britanni plene & perfpicue) Chriftus pro omnibus mortuus eft, ut omnes & finguli, mediante fide pofsint virtute die hujus, remifsionem peccatorum, & vitam æternam confequi;Sic pro elcctis mortuus eft, ut ex merito mortis ejus,fecundum eternum Dei beneplacitum, fpecialiter illis deftinato,& fidem infallibiliter obtincant,& vitam eternam. Breviter, ita primum hunc de morte, & merito Chrifti articulum

tractafti

Sent.Pa

lat.Theol

tractafti ur plane habeas fcripturas, patres, fuiptores quofque Orthodoxos, tibi pieno ore fuffragantes; fed & Ecclefia nottra Anglicana ita hic tota tua cft, ac fi ipfiffima illius verba fuiffes ubique muu

atus.

Secundum porro articulum (meo quidem judicio ) dici vix poteft folidiufne, an modeftius exegeris, fi quis alius in tota Theologia, ille profecto de reprobatione locus, lubricus eft; in quo labi, & facile it, & periculofum, tu vero ita caute iftic movifti pedem, ut neque blandiores decreti æftimatores quicquam, quod culpent, invenire poffint, nec feveriores, quod defiderent; co magis mihi mirandum videtur quid illud fit, quod cenfuræ fuæ prætendere poffint fcitiffimi cavillorum artifices: Dicam certe quod res eft, totus ifte (uti a te explicatur) locus nihil aliud eft, quam fententiarum Dordracenarum accurata quædam contractiuncula; in qua non fenfum modo illibatum, fed et plerunque, verba ipfiffima fatis curiofe retinuifti: Qui fit ergo ut quibus illa Synodus in pretio eft, tam justa ac fidelis ejuldem difpliceat epitome? Certe ni tu digitum intendas ego quid hæreat nullus inveniam. Enim vero, effe quandam reprobationem, camque ab æterno, quis dubitat? Sed & hanc reprobationem, (qua omnipotentis Dei actum fpectat) ejufdem effe quorundam hominum quos decrevit Deus in communi miferia, in quam fe fua culpa præcipitarunt, relinquere; tandemque non tantum propter infidelitatem, fed etiam cætera omnia peccata, ad declarationem juftitiæ fuæ damnare, & æternum punire; fic illi, culpa ergo & peccata, ita hic interveniunt,ut pofitiva reprobatio abfque his non fine fumma injuria,Deo attribuatur: Hoc eft quod tu, ex Auguftino, Fulgentio, Profpero, ex omnibus Ecclefiarum confeffionibus, ex Orthodoxis quibufque authoribus, facili negotio eviceris: Meritiffimo ergo inveheris in illorum explicationem, & rigidam & plane iniquam, qui electioni liberæ, & gratuite reprobationem abfolutam, ex mero odio profectam opponendam cenfent: Ecquod enim odit Deus præter peccatum? et propter peccatum, non, in fe, creaturam fuam? Hoc fane fepofito, vidit Deus omnia quæ fecerat, & bona pronuntiavit, quomodo vero fe præftaret Deus fi hominem, qua homincm odio haberet ; Præibis ergo & tu mihi verba illa, quibus ego lubentifsime affentior, ut fumme pia, & fuavifsima illa vox eft, nos gratiuto ex mera mifericordia, & beneplacito Dei fuiffe electos in Chrifto ad falutem, ita nec fatis pia nec tolerabilis altera,

Me

[ocr errors]

Merito perire alios, etiamfi in Adamo non effent perditi, quoniam Deus ita præfecit, Chriftum Ecclefiæ fuæ caput, ut in co fervemur, non omnes, fed qui fumus electi. Quod zelus hic tuus, ut & boni cujufque exardefcat, non hercle miror; Quid enim hoc aliud eft, nifi tyrannidem quandam affingere mifericordiffimo Numini? Abfoluta ipfius in creaturam potentia quoufque fe extendat, nemo eft qui dubitet illam vero ut in nos exerat, exerceatque Lcus, qui cum ordinato jure cum hominibus agere decreverit, toties dilectionem fuam, defideriumque humanæ falutis proteftatus cft, durius eft quam at a quoquam Chriftiano cogitari debeat ; utinam vero odiolæ hujufmodi loquendi formulæ, aut nunquam pio alicui, doctoque reformatæ Religionis profeffori excidiffent, aut fi aliquando temere îped excefferint, æternæ oblivioni damnatæ illico fuiffent; Hujufce furfuris funt incommodæ illæ, ac incongrue locutiones, quas Theologi Dordraceni, non pauci, rejici, corrigique voluerunt; quod & tunc temporis factum fuiffet,nifi quorundam exiftimationi forte plus nimio fuiffet indultum ; Qua de re largius aliquanto fcripfi ad Collegam tuum clariffimum D. Crocium; Literas ille meas tecum fine dubio communicabit ; in eadem vos navi eftis uterque, ejufdem confilii fortes ut fitis, par eft. Interim, Analyfis hæc tua (ut in hac refolvendi facultate præcellere te video) fcopo loci illius optime quadrare videtur, nec a quoquam merito impugnari poteft: Ut Scriptura tota, ita illa cum primis ad Romanos (quod patrum doctiffimus olim) plena eft fenfibus; vix dari poteft ita certa loci alicujus refolutio, quin & alia fatis commoda poffit, fortafsis fuperadjici: fuis alii litent fententiis, ego tuam hanc loci contexturam & explicationem valde probo; fi quis contra mufsitet, dic illi meo (fi vis) nomine, carpere multo facilius effe quam emendare. Tu vero, vir celeberrime, perge quod facis, fanctis hifce, piifque laboribus de Ecclefia Dei bene promereri; & (quod tibi ac tuis ex animo gratulor) potiway novjálfir, precibufque tuis adjuva

Dat. in Pallat.

noftro Exen.

Devotiffimum tibi in Doming

PP

Fratrem ac Symmyftam

Jof. Exon.

A

MODEST OFFER

OF

Some Meet CONSIDERATIONS

TENDERED

To the Learned PROLOCUTOR,

And to the rest of the

ASSEMBLY of DIVINES

Met at WESTMINSTER.

Earned and Reverend Brethren; If you
be now (as is
fuppofed) upon the advife of a Forme of Church-Go-
vernment; I beseech you, in the fear of God, fetting
afide all prejudice, to take into your fad thoughts thefe
confiderations following.

It is (I perceive an ufual Prayer of many Preachers well affected to your Affembly, that God would now (after 1600 years univerfal practife of the whole Church of Chrift, upon earth) fhew you the patterne in the mount; as if, after fo long and perfect inquifitions, there could be any new discoveries of the forme that was, or fhould be; wherein, I fuppofe their well-meaning is not a little injurious both to the known truth, and to you: for, what revelations can we expect thus late: or what monuments of either Scripture, or history can now be hoped to be brought to light, which your eyes have not feen, and former ages have not inquired into: Surely, ye well know, there can be but thefe three forms of Church-government, poffibly devised; Either by B'fhops, or by Presbyteries, or

by

« AnteriorContinuar »