Imágenes de páginas
PDF
EPUB

Numine composito, tres peperisse deos.
Nunc quoque Thréssa tibi cælato barbitos auro
Insonat, arguta mollitèr icta manu;
Auditúrque chelys suspensa tapetia circum,
Virgineos tremulâ quæ regat arte pedes.
Illa tuas saltem teneant spectacula Musas,

Et revocent, quantum crapula pellit iners. Crede mihi, dum psallit ebur, comitatáque plectrum

Implet odoratos festa chorea tholos,
Percipies tacitum per pectora serpere Phoebum,
Quale repentinus permeat ossa calor;
Pérque puellares oculos, digitúmque sonantem,
Irruet in totos lapsa Thalia sinus.
Namque Elegia levis multorum cura deorum est,
Et vocat ad numeros quemlibet illa suos;
Liber adest elegis, Eratóque, Cerésque, Venúsque,
Et cum purpureâ matre tenellus Amor.
Talibus indè licent convivia larga poetis,
Sæpiùs et veteri commaduisse mero.
At qui bella refert, et adulto sub Jove cœlum,
Heroásque pios, semideósque duces,

Et nunc sancta canit superûm consulta deorum,
Nunc latrata fero regna profunda cane,
Ille quidem parcè, Samii pro more magistri,
Vivat, et innocuos præbeat herba cibos ;
Stet prope fagineo pellucida lympha catillo,
Sobriáque è puro pocula fonte bibat. [tus,
Additur huic scelerisque vacans, et casta juven-
Et rigidi mores, et sine labe manus.
Qualis, veste nitens sacrâ, et lustralibus undis,
Surgis ad infensos, augur, iture deos.
Hoc ritu vixisse ferunt post rapta sagacem
Lumina Tiresian, Ogygiúmque Linon,
Et lare devoto profugum Calchanta, senémque
Orpheon, edomitis sola per antra feris;
Sic dapis exiguus, sic rivi potor Homerus

Dulichium vexit per freta longa virum,
Et per monstrificam Perseiæ Phœbados aulam,
Et vada femineis insidiosa sonis;
Pérque tuas, rex ime, domos, ubi sanguine nigro
Dicitur umbrarum detinuisse greges.
Diis etenim sacer est vates, divûmque sacerdos ;
Spirat et occultum pectus, et ora, Jovem.
At tu, siquid agam, scitabere (si modò saltem
Esse putas tanti noscere siquid agam,)
Paciferum canimus cœlesti semine regem,

Faustáque sacratis sæcula pacta libris ; Vagitúmque Dei, et stabulantem paupere tecto, Qui suprema suo cum Patre regna colit ; Stelliparúmque polum, modulantésque æthere

[blocks in formation]

In genus humanum quid inania dirigis arma ?
Non valet in fortes ista pharetra viros.
Non tulit hoc Cyprius, neque enim deusulus
ad iras

Promptior, et duplici jam ferus igne calet.
Ver erat, et summæ radians per culmina villæ
Attulerat primam lux tibi, Maie, diem:
At mihi adhuc refugam quærebant lumina.
noctem,

Nec matutinum sustinuere jubar.
Astat Amor lecto, pictis Amor impiger alis;
Prodidit astantem mota pharetra deum :
Prodidit et facies, et dulcè minantis ocelli,
Et quicquid puero dignum et Amore fuit.
Talis in æterno juvenis Sigeius Olympo

[ocr errors]

Miscet amatori pocula plena Jovi; Aut, qui formosas pellexit ad oscula nymphas, Thiodamantæus Naiade raptus Hylas. Addiderátque iras, sed et has decuisse putares, Additerátque truces, nec sine felle, minas. "Et, miser, exemplo sapuisses tutiùs," inquit, Nunc, mea quid possit dextera, testis eris. Inter et expertos vires numerabere nostras, Et faciam vero per tua damna fidem. Ipse ego, si nescis, strato Pythone superbum Edomui Phoebum, cessit et ille mihi; Et quoties meminit Peneidos, ipse fatetur Certiùs et graviùs tela nocere mea. Me nequit adductum curvare peritiùs arcum, Qui post terga solet vincere, Parthus eques: Cydoniúsque mihi cedit venator, et ille

Inscius uxori qui necis author erat. Est etiam nobis ingens quoque victus Orion, Herculeæque manus, Herculeúsque comes. Jupiter ipse licèt sua fulmina torqueat in me, Hærebunt lateri spicula nostra Jovis. Cætera, quæ dubitas, meliùs mea tela docebunt,

"

Et tua non levitèr corda petenda mihi.
Nec te, stulte, tuæ poterunt defendere Musæ,
Nec tibi Phœbæus porriget anguis opem.'
Dixit; et, aurato quatiens mucrone sagittam,
Evolat in tepidos Cypridos ille sinus.
At mihi risuro tonuit ferus ore minaci,

Et mihi de puero non metus ullus erat.
Et modò quà nostri spatiantur in urbe Quirites,
Et modò villarum proxima rura placent. [rum,
Turba frequens, faciéque simillima turba dea-
Splendida per medias itque reditque vias :
Auctáque Ince dies gemino fulgore coruscat ;
Fallor? An et radios hinc quoque Phoebus

habet?

Hæc ego non fugi spectacula grata severus;
Impetus et quò me fert juvenilis, agor;
Lumina luminibus malè providus obvia misi,
Neve oculos potui continuisse meos.
Unam fortè aliis supereminuisse notabam ;
Principium nostri lux erat illa mali.
Sic Venus optaret mortalibus ipsa videri,
Sic regina deûm conspicienda fuit.
Hanc memor objecit nobis malus ille Cupido,
Solus et hos nobis texuit ante dolos.
Nec procul ipse vafer latuit, multæque sagittæ,
Et facis à tergo grande pependit onus:
Nec mora; nunc ciliis hæsit, nunc virginis orif
In silit hinc labiis, insidet inde genis:
Et quascunque agilis partes jaculator oberrat,
Hei mihi! mille locis pectus inerme ferit.
Protinùs insoliti subierunt corda furores;

[ocr errors]

Uror amans intus, flammáque totus eram.
Interea, misero quæ jam mihi sola placebat,
Ablata est oculis, non reditura, meis.
Ast ego progredior tacitè querebundus, et excors,
Et dubius volui sæpe referre pedem.
Findor, et hæc remanet; sequitur pars altera
votum,

Raptáque tam subitò gaudia flere juvat,
Sic dolet amissum proles Junonia cœlum,
Inter Lemniacos præcipitata focos:
Talis et abreptum solem respexit, ad Orcum
Vectus ab attonitis Amphiaräus equis.
Quid faciam infelix, et luctu victus? Amores
Nec licet inceptos ponere, neve sequi.
O utinam, spectare semel mihi detur amatos
Vultus, et coram tristia verba loqui!
Forsitan et duro non est adamante creata,

Fortè nec ad nostras surdeat illa preces!
Crede mihi, nullus sic infelicitèr arsit;

Ponar in exemplo primus et unus ego. Parce, precor, teneri cùm sis deus ales amoris, Pugnent officio nec tua facta tuo.

Jam tuus O! certè est mihi formidabilis arcus, Nate deâ, jaculis, nec minùs igne, potens: Et tua fumabunt nostris altaria donis,

Solus et in superis tu mihi summus eris. Deme meos tandem, verùm nec deme, furores; Nescio cur, miser est suavitèr omnis amans: Tu modò da facilis, posthæc mea siqua futura est,

Cuspis amaturos figat ut una duos.

Hæc ego mente olim lævâ, studióque supino,
Nequitiæ posui vana trophæa meæ.
Scilicet abreptum sic me malus impulit error,
Indocilisque ætas prava magistra fuit:
Donec Socraticos umbrosa Academia rivos
Præbuit, admissum dedocuitque jugum.
Protinùs, extinctis ex illo tempore flammis,
Cincta rigent multo pectora nostra gelu.
Unde suis frigus metuit puer ipse sagittis,
Et Diomedeam vim timet ipsa Venus'.

EPIGRAMMATUM LIBER.

1. IN PRODITIONEM BOMBARDICAM.

CUM simul in regem nuper satrapásque Bri

tannos

Ausus es infandum, perfide Fauxe, nefas, Fallor? An et mitis voluisti ex parte videri, Et pensare malâ cum pietate scelus ? Scilicet hos alti missurus ad atria cœli, Sulphureo curru, flammivolisque rotis: Qualiter ille, feris caput inviolabile Parcis, Liquit lördanios turbine raptus agros.

1 These lines are an epilogistic pallinode to the last elegy. The Socratic doctrines of the shady Academe soon broke the bonds of beauty. In other words, his return to the university. They were probably written, when the Latin poems were prepared for the press in 1645.

WARTON.

II. In eandem.

SICCINE tentâsti cœlo donâsse läcobum,

Quæ septemgemino, Bellua, monte lates? Ni meliora tuum poterit dare munera numen, Parce, precor, donis insidiosa tuis, Ille quidem sine te consortia serus adivit Astra, nec inferni pulveris usus ope. Sic potiùs fœdos in cœlum pelle cucullos,

Et quot habet brutos Roma profana deos: Namque hac aut aliâ nisi quemque adjuveris arte,

Crede mihi, cœli vix bene scandet iter,

III. In eandem,

PURGATOREM animæ derisit läcobus ignem,

Et sine quo superûm non adeunda domus.
Frenduit hoc trinâ monstrum Latiale coronâ,
Movit et horrificum cornua dena minax.
"Ft nec inultus," ait, "temnes mea sacra,
Britanne:

Supplicium, spretâ relligione, dabis.
Et, si stelligeras unquam penetraveris arces,
Non nisi per flammas triste patebit iter."
O quàm funesto cecinisti proxima vero,
Verbáque ponderibus vix caritura suis!
Nam prope Tartareo sublimè rotatus ab igni,
Ibat ad æthereas, umbra perusta, plagas.

IV. In eandem,

QUEM modo Roma suis devoverat impia diris,
Et Styge damnârat Tænarióque sinn ;
Hunc, vice mutatâ, jam tollere gestitad astra,
Et cupit ad superos evehere usque deos.

V. IN INVENTOREM BOMBARDE,
IAPETIONIDEM laudavit cæca vetustas,

Qui tulit ætheream solis ab axe facem ; At mihi major erit, qui lurida creditur arma, Et trifidum fulmen, surripuisse Jovi.

VI. Ad LEONORAM Romæ canentem3.

ANGELUS unicuique suus, sic credite gentes,
Obtigit æthereis ales ab ordinibus.
Quid mirum, Leonora, tibi si gloria major?
Nam tua præsentem vox sonat ipsa Deum.
Aut Deus, aut vacui certè mens tertia cœli,
Per tua secretò guttura serpit agens;
Serpit agens, facilisque docet mortalia corda

Sensim immortali assuescere posse sono. Quòd si cuncta quidèm Deus est, per cunctáque fusus,

In te unâ loquitur, cætera mutus habet.

VII. Ad eundem.

LTERA Torquatum cepit Leonora poetam, Cujus ab insano cessit amore furens.

'Adriana of Mantua, for her beauty surnamed the Fair, and her daughter Leonora Baroni, the lady whom Milton celebrates in these three Latin epigrams, were esteemed by their contemporaries the finest singers in the world.

Ah! miser ille tuo quantò feliciùs ævo
Perditus, et propter te, Leonora, foret !
Et te Pieria sensisset voce canentem

Aurea maternæ fila movere lyræ!
Quamvis Dircæo torsisset lumina Pentheo
Sævior, aut totus desipuisset iners,
Tu tamen errantes cæcâ vertigine sensus
Voce eadem poteras composuisse tuâ ;
Et poteras, ægro spirans sub corde, quietem
Flexanimo cantu restituisse sibi.

VIII. Ad eandem.

CREDULA quid liquidam Sirena, Neapoli, jactas,
Claráque Parthenopes fana Acheiöiados;
Littoreámque tuâ defunctam Naiada ripâ,
Corpora Chalcidico sacra dedisse rogo? ́
Illa quidêm vivitque, et amœnâ 'Tibridis undâ
Mutavit rauci murmura Pausilipi.
Illic, Romulidum studiis ornata secundis,

Atque homines cantu detinet atque deos.
IX. In SALMASIL HUNDREDAM.
Quis expedivit Salmasio suam Hundredam,
Picámque docuit verba nostra conari ?
Magister artis venter, et Jacobæi

Centum, exulantis viscera marsupii regis.
Quòd si dolosi spes refulserit nummi,

Ipse, Antichristi qui modò primatum Papa
Minatus uno est dissipare sufflatu,
Cantabit ultrò Cardinalitium melos.

X. In SALMASIUM.

GAUDETE Scombri, et quicquid est piscium salo,
Qui frigidâ hyeme incolitis algentes freta!
Vestrum misertus ille Salmasius, Eques
Bonus, amicire nuditatem cogitat;
Chartæque largus apparat papyrinos
Vobis cucullos, præferentes Claudii
Insignia, nomenque et decus, Salmasii :
Gestetis ut per omne cetarium forum
Equitis clientes, scriniis mungentium
Cubito virorum, et capsulis, gratissimos.

XI. In MORUM3,

GALLI ex concubitu gravidam te, Pontia, Mori,
Quis benè moratam, morigerámque, neget?

XII. Apologus de Rustico et Hero.
RUSTICUS ex malo sapidissima poma quotannis
Legit, et urbano lecta dedit domino:
Hinc, incredibili fructûs dulcedine captus,

Malum ipsam in proprias transtulit areolas.

• Salmasius is here ridiculed by Milton for attempting, not very happily indeed, to turn into Latin some of our forensic phrases, as the County-Court, Hundred, &c. « lar. Anglicismis tuis magnoperè delectamur; Countie Court, The Turn, Hundreda; mirâ nempè docilitate centenos Iacobæos tuos Anglicè numerare didicisti.” Defens. cap. viii.

3 From Milton's Defensio Secunda, and his Responsio to Morus's Supplement. This distich was occasioned by a report, that Morus had debauched a favourite waiting maid of the wife of Salmasius, Milton's antagonist. See Burman's Syllog. Epist. iii. 307,

[blocks in formation]

Ισραὴλ ὅτε παιδὲς, ὅτ ̓ ἀγλαὸ φῦλ ̓ Ἰακώβι
Αἰγύπλιον λίπε δῆμον, ἀπεχθέα, βαρβαρόφωνον,
Δὴ τότε μένον ἔην ὅσιον γένος υιες Ιδα
Ἐν δὲ Θεὸς λαοῖσι μέγα κρείων βασίλευεν.
Εἶδε, καὶ ἐντροπάδην φύγαδ' ἐῤῥώησε θάλασσα
Κύματι εἰλυμένη ῥοθίῳ, ὁδ ̓ ἄρ ̓ ἐςυφελίχθη
Ιρὸς Ἰορδάνης ποτὶ ἀργυροειδέα πηγήν.
Εκ δ' ὅρεα σκαρθμοῖσιν ἀπειρέσια κλονέοντο,
Ως κριοὶ σφριγόαντε; ἐὐτραφερῶ ἐν ἀλωῇ.
Βαιότεραι δ ̓ ἅμα πάσαι ἀνασκίρτησαν ἐρίπναι,
Οἷα παραὶ σύριγξι φίλη ὑπὸ μητέρι ἄρνες.
Τίπλε σύγ', αἰνὰ θάλασσα, πέλως φύγαδ' ἐῤῥώησας
Κύματι εἰλυμένη ῥοθίῳ; τί δ ̓ ἀφ ̓ ἐςυφελίχθης
Ἰρὸς Ἰορδάνη ποτὶ ἀργυροειδέα πηγήν ;
Τίτλ ̓, ὅρεα, σκαρθμοῖσιν ἀπειρέσια κλονέεσθε,
Ως κριοί σφριγόωντες ευτραφερῷ ἐν ἀλωῇ;
Βαιοτέραι, τὶ δ ̓ ἄρ ̓ ὑμμὲς ἀνασκιρτήσατ', ἐρίπναι,
Οἷα παραὶ σύριγξι φίλῃ ὑπὸ μητέρι ἄρνες ;
Σείδο, γαῖα, τρέυσα Θεὸν μεγάλ ̓ ἐκτυπέοντα,
Γαῖα, Θεὸν τρείωσ ̓ ὕπατον σέβας Ἰσσακίδαο,
Ος τε καὶ ἐκ σπιλάδων ποταμὸς χέε μορμύροντας,
Κρήνηντ ̓ ἀεναὸν πέτρης ἀπὸ δακρυοέσσης.

|

Philosophus ad regem quendam, qui eum ignotum et insontem inter revs fortè captum inscius damnaverat, τὴν ἐπὶ θανάτῳ πορευόμενο, hæc subits misit,

Ω ἄνα, εἰ ὀλέσης με τον ἔννομον, ἐδέ τιν ̓ ἀνδρῶν
Δεινὸν ὅλως δράσαντα, σοφώτατον ἴσθι κάρηνον
Ρηϊδίως ἀφέλοιο, τὸ δὲ ὕφεριν αὖθι νοήσεις,
Μαψιδίως δ ̓ ἀς' ἔπειτα τεὸν πρὸς θυμὸν ὀδυρὴ,
Τοιόνδ' ἐκ πόλιος περιώνυμον ἀλκας ὀλέσσας.

In Effigiei Fjus Sculptorem.
Αμαθεῖ γεγράφθαι χειρὶ τήνδε μὲν εἰκόνα
Φαίης τεχ ̓ ἂν, πρὸς εἶδος αὐτοφυὲς βλέπων.

Τὸν δ' ἐκτυπωτὸν ἐκ ἐπιγνόντες, φίλοι, Γελᾶτε φαύλως δυσμίμημα ζωγράφι.

In obitum Procancellarii, medici'.
Anno Etatis 17.

PARERE Fati discite legibus,
Manúsque Parcæ jam date supplices,
Qui pendulum telluris orbem
läpeti colitis nepotes.

Vos si relicto mors vaga Tænaro
Semel vocârit flebilis, heu! moræ
Tentantur incassùm, dolique ;

Per tenebras Stygis ire certum est.
Si destinatam pellere dextera
Mortem valeret, non ferus Hercules,
Nessi venenatus cruore,

Æmathiâ jacuisset Oetâ.
Nec fraude turpe Palladis invidæ
Vidisset occisum Ilion Hectora, aut
Quem larva Pelidis peremit

Ense Locro, Jove lacrymante.
Si triste fatum verba Hecatëia
Fugare possint, Telegoni parens
Vixisset infamis, potentique
Egiali soror usa virgâ.
Numénque trinum fallere si queant
Artes medentûm, ignotáque gramina,
Non gnarus herbarum Machaon
Eurypyli cecidisset hastâ :
Læsisset et nec te, Philyreie,
Sagitta Echidnæ perlita sanguine;
Nec tela te fulménque avitum,
Cæse puer genitricis alvo.
Tuque, O alumno major Apolline,
Gentis togatæ cui regimen datum,
Frondosa quem nunc Cirrha luget,
Et mediis Helicon in undis,
Jam præfuisses Palladio gregi
Lætus, superstes; nec sine gloria;
Nec puppe lustrâsses Charontis
Horribiles barathri recessus.
At fila rupit Persephone tua,
Irata, cùm te viderit artibus,
Succóque pollenti, tot atris

Faucibus eripuisse mortis.

Colende Præses, membra, precor, tua
Molli quiescant cespite, et ex tuo
Crescant rosa calthæque busto,
Purpureóque hyacinthus ore.

Sit mite de te judicium Æaci,
Subrideátque Ætnæa Proserpina;
Intérque felices perennis
Elysio spatiere campo.

In Quintum Novembris.

Anno Etatis 17.

JAM pius extremâ veniens läcobus ab arcto Teucrigenas populos, latéque patentia regna Albionum, tenuit; jámque inviolabile fœdus Sceptra Caledoniis conjunxerat Anglica Scotis:

5 This ode, is on the death of doctor John Goslyn, master of Caius College, and king's professor of medicine at Cambridge; who died while a second time vice-chancellor of that university, in October, 1626.

Pacificúsque novo, felix divésque, sedebat
In solio, occultique doli securus et hostis:
Cùm ferus ignifluo regnans Acheronte tyrannus,
Eumenidum pater, æthereo vagus exul Olympo,
Fortè per immensum terrarum erraverat orbem,
Dinumerans sceleris socios, vernásque fideles,
Participes regni post funera mæsta futuros:
Hic tempestates medio ciet aëre diras,
Illic unanimes odium struit inter amicos,
Armat et invictas in mutua viscera gentes;
Regnáque oliviferâ vertit florentia pace:
Et quoscunque videt puræ virtutis amantes,
Hos cupit adjicere imperio, fraudúmque ma-
gister

Tentat inaccessum sceleri corrumpere pectus;
Insidiásque locat tacitas, cassésque latentes
Tendit, ut incautos rapiat; ceu Caspia tigris
Insequitur trepidam deserta per avia prædam
Nocte sub illuni, et somno nictantibus astris:
Talibus infestat populos Summanus et urbes,
Cinctus cæruleæ fumanti turbine flammæ.
Jámque fluentisonis albentia rupibus arva
Apparent, et terra Deo dilecta marino,
Cui nomen dederat quondam Neptunia proles;
Amphitryoniaden qui non dubitavit atrocem,
Equore tranato, furiali poscere bello,
Ante expugnatæ crudelia sæcula Trojæ.

At simul hanc, opibúsque et festâ pace bea-
tam,

[ocr errors]

Aspicit, et tpingues donis Cerealibus agros, Quódque magis doluit, venerantem numina verí Sancta Dei populum, tandem suspiria rupit Tartareos ignes et luridum olentia sulphur; Qualia Trinacriâ trux ab Jove clausus in Ætnâ Efflat tabifico monstrosus ob ore Tiphæus. Ignescunt oculi, stridétque adamantinus ordo Dentis, ut armorum fragor, ictáque cuspide cuspis.

"Atque pererrato solum hóc lacrymabile mundo Inveni," dixit; "gens hæc mihi sola rebellis, Contemtrixque jugi, nostrâque potentior arte. Illa tamen, mea si quicquam tentamina possunt, Non feret hoc impunè diu, non ibit inulta." Hactenus; et piceis liquido natat aëre pennis: Quà volat, adversi præcursant agmine venti, Densantur nubes, et crebra tonitrua fulgent.

Jámque pruinosas velox superaverat Alpes,
Et tenet Ausoniæ fines; à parte sinistrâ
Nimbifer Appenninus erat, priscique Sabini,
Dextra veneficiis infamis Hetruria, nec non
Te furtiva, Tibris, Thetidi videt oscula dantem;
Hinc Mavortigenæ consistit in arce Quirini.
Reddiderant dubiam jam sera crepuscula lucem,
Cùm circuingreditur totam Tricoronifer urbem,
Panificósque deos portat, scapulisque virorum
Evehitur; præeunt submisso poplite reges,
Et mendicantûm series longissima fratrum;
Cereáque in manibus gestant funalia cæci,
Cimmeriis nati in tenebris, vitámque trahentes :
Templa dein multis subeunt lucentia tædis,
(Vesper erat sacer iste Petro) fremitúsque ca-
nentûm

Sæpe tholos implet vacuos, et inane locorum.
Qualitèr exululat Bromius, Bromiique caterva,
Orgia cantantes in Echionio Aracyntho,
Dum tremit attonitus vitreis Asopus in undis,
Et procul ipse cavâ responsat rupe Citharon.
His igitur tandem solenni more peractis,
Nox senis amplexus Erebi taciturna reliquit,

Præcipitésque impellit equos stimulante flagel Captum oculis Typhlonta, Melanchætémque fe

rocem,

Atque Acherontæo prognatam patre Siopen
Torpidam, et hirsutis horrentem Phrica capillis.
Interea regum domitor, Phlegetontius hæres,
Ingreditur thalamos, neque enim secretus adulter
Producit steriles molli sine pellice noctes;
At vix compositos somnus claudebat ocellos,
Cùm niger umbrarum dominus, rectórque si-
lentùm,

Prædatorque hominum, falsâ sub imagine tectus
Astitit; assumptis micuerunt tempora canis,
Barba sinus promissa tegit, cineracea longo
Syrmate verrit humum vestis, pendétque cu-
cullus

Vertice de raso; et, ne quicquam desit ad artes,
Cannabeo lumbos constrinxit fune salaces,
Tarda fenestratis figens vestigia calceis.
Talis, uti fama est, vastâ Franciscus eremo
Tetra vagabatur solus per lustra ferarum,
Silvestrique tulit genti pia verba salutis
Impius, atque lupos domuit, Libycósque leones.
Subdolus at tali Serpens velatus amictu
Solvit in has fallax ora execrantia voces;
"Dormis, nate? Etiamne tuos sopor opprimit
artus?

Immemor, O, fidei, pecorúmque oblite tuorum! Dum cathedram, venerande, tuam, diademáque triplex,

Ridet Hyperboreo gens barbara nata sub axe;
Dúmque pharetrati spernunt tua jura Britanni:
Surge, age; surge, piger, Latius quem Cæsar
adorat,

Cui reserata patet convexi janua cœli,
Turgentes animos, et fastus frange procaces,
Sacrilegique sciant, tua quid maledictio possit,
Et quid Apostolicæ possit custodia clavis;
Et memor Hesperiæ disjectam ulciscere classem,
Mersáque Iberorum lato vexilla profundo,
Sanctorúmque cruci tot corpora fixa probrosæ,
Thermodoonteâ nuper regnante puellâ.
At tu si tenero mavis torpescere lecto,
Crescentésque negas hosti contundere vires;
Tyrrhenum implebit numeroso milite pontum,
Signáque Aventino ponet fulgentia colle:
Relliquias veterum frauget, flammisque cre-
mabit;

Sacraque calcabit pedibus tua colla profanis,
Cujus gaudebant soleis dare basia reges.
Nec tamen hunc bellis et aperto Marte lacesses;
Irritus ille labor: tu callidus utere fraude:
Quælibet hæreticis disponere retia fas est.
Jámque ad consilium extremis rex magnus aboris
Patricios vocat, et procerum de stirpe creatos,
Grandævósque patres, trabeâ canisque verendos;
Hos tu membratim poteris conspergere in auras,
Atque dare in cineres, nitrati pulveris igne
Edibus injecto, quà convenere, sub imis.
Protinùs ipse igitur, quoscunque habet Anglia
fidos,

Propositi, factique, mone: quisquamne tuorum
Audebit summi non jussa facessere Papæ ?
Perculsósque metu subito, casúque stupentes,
Invadat vel Gallus atrox, vel sævus Iberus.
Sæcula sic illic tandem Mariana redibunt,
Túque in belligeros iterum dominaberis Anglos.
Et, nequid timeas, divos divásque secundas
Accipe, quotque tuis celebrantur numina fastis."

Dixit; et, adscitos ponens malefidus amictus, Fugit ad infandam, regnum illætabile, Lethen Jam rosea Eoas pandens Tithonia portas Vestit inauratas redeunti lumine terras; Mæstáque, adhuc nigri deplorans funera nati, Irrigat ambrosiis montana cacumina guttis: Cùm somnos pepulit stellatæ janitor aulæ, Nocturnos visus et somnia grata revolvens.

Est locus æternâ septus caligine noctis,
Vasta ruinosi quondam fundamina tecti,
Nunc torvi spelunca Phoni, Prodotæque bilin-
guis,

Effera quos uno peperit Discordia partu.
Hic inter cæmenta jacent, præruptáque saxa,
Ossa inhumata virûm, et trajecta cadavera ferro;
Hic Dolus intortis semper sedet ater ocellis,
Jurgiáque, et stimulis arinata Calumnia fauces,
Et Furor, atque viæ moriendi mille videntur,
Et Timor, exanguisque locum circumvolat Hor-
Perpetuòque leves per muta silentia Manes [ror;
Exululant, tellus et sanguine conscia stagnat.
Ipsi etiam pavidi latitant penetralibus antri
Et Phonos, et Prodotes; nullóque sequente per
[umbris,
Antrum horrens, scopulosum, atrum feralibus
Diffugiunt sontes, et retrò lumina vortunt:
Hos pugiles Romæ per sæcula longa fideles
Evocat antistes Babylonius, atque ita fatur.

antrum,

"Finibus occiduis circumfusum incolit æquor Gens exosa mihi; prudens Natura negavit Indignam penitùs nostro conjungere mundo: Illuc, sic jubeo, celeri contendite gressu, Tartareóque leves diffentur pulvere in auras Et rex et pariter satrapæ, scelerata propago: Et, quotquot fidei caluere cupidine veræ, Consilii socios adhibete, operisque ministros." Finierat; rigidi cupidè paruere gemelli.

Interea longo flectens curvamine cœlos Despicit æthereâ Dominus qui fulgurat arc Vanáque perversæ ridet conamina turbæ ; Atque sui causam populi volet ipse tueri.

Esse ferunt spatium, quà distat ab Aside terrå
Fertilis Europe, et spectat Mareotidas undas;
Hic turris posita est Titanidos ardua Famæ,
Ærea, lata, sonans, rutilis vicinior astris
Quàm superimpositum vel Athos vel Pelion
Ossæ.
[nestræ.
Mille fores aditúsque patent, totidémque fe-
Ampláque per tenues translucent atria muros:
Excitat hic varios plebs agglomerata susurros;
Qualitèr instrepitant circum mulctralia bombis
Agmina muscarum, aut texto per ovilia junco,
Dum Canis æstivum cœli petit ardua culmen.
Ipsa quidem summâ sedet ultrix matris in arce;
Auribus innumeris cinctum caput eminet olli,
Queis sonitum exiguum trahit, atque levissima
captat

Murmura, ab extremis patuli confinibus orbis.
Nec tot, Aristoride, servator inique juvencæ
Isidos, immiti volvebas lumina vultu,
Lumina non unquam tacito nutantia somno,
Lumina subjectas latè spectantia terras.
Istis illa solet loca luce carentia sæpe
Perlustrare, etiam radianti impervia soli:
Millenisque loquax auditáque visáque linguis
Cuilibet effundit temerara; veráque mendax
Nunc minuit, modò confictis sermonibus auget,

Sed tamen à nostro meruisti carmine laudes, Fama, bonum quo-non aliud veracius ullum,

« AnteriorContinuar »