JUL XXXIV. Carta del Rey de Aragon Alfonso V á Mateo Ram, encargándole que recoja y le remita una carta del Papa Luna dirigida al cabildo de Lérida, en que le prohibe enviar su procurador al concilio de Constanza. 1416. Arch. real de Barc. var. 8. Ferd. I et Alph. IV. cam. apost., part. 1. Pág. 69. El Rey. M. Matheu, segun somos informados, ciertament el Papa ha scripto al capitol de Leyda que por razon de la vocatoria de Constanza no faga procurador per enviar ni enantar en alguna cosa. Porque por proveder si detenidament querramos haber la dita letra del Papa ó bulla, vos rogamos que luego que tengais un traslado de dicha carta ó aquella nos la envieis inmediatamente, si quereis servirnos y complacernos. Dada en el lugar de la Spluga de Francolin, signada con nuestro sello secreto á XX de mayo de M. CCCC.XVI.— R. Alf. Al muy amado Matheo Ram. Dominus Rex mandavit XXXV. ulo missolai. Carta protecctionis à Maria, Regina Aragonum, Episcopo et Capitulo Ex arch. reg. Barc. divers. 4. Regin. Mar. lug. ten. de Alph. IV. fol. 100. b. Pág. 69. Nos Maria, etc. Quamvis nostre culmen deceat dignitatis et ad officium nobis ab alto comissum pertinere noscatur in requie securitatis et in pacis amenitatis fovere singulariter singulos et generaliter universos intra dicti domini Regis et nostri foventes imperii limittes incolatum, personas tamen ecclesiasticas et loca et vasallos illorum ab omni pre ceteris tenemur offensa, gravamine violencia et inquietudine preservare defensionis clipeo specialis. Et licet vos venerabilis in Christo patris et dilecti nostri Episcopus, Canonici et omnes alii de Capitulo Ecclesie Illerdensis ac universa loca et castra vestra et dicti Capituli cum omnibus habitantibus in eisdem eorumque bonis quibuslibet sub dicti domini Regis atque nostris sitis ac sint constituti, positi et comprehensi salvaguarda et guidatico generalibus; quia tamen plus timeri solent que specialiter imperantur quam que generaliter injunguntur, ad uberiorem cautelam vestri et locorum vestrorum et dicti Capituli subscriptorum et habitancium in eisdem bonorumque vestrorum suorumque omnium predictorum, et ut presens nostra proteccio ac salvaguardia generaliter omnibus innotescat et å pravo malignandi proposito audaciam cohibeat perversorum; cum presenti carta nostra ponimus, recipimus et constituimus vos dictos Episcopum ac omnes et singulas personas, dignitates ac personatus in dicta Sede habentes, necnon omnes et singulos Canonicos et personas et alios omnes de dicto Capitulo presentes et futuros et omnia bona vestra et dicte Ecclesie et ejus membrorum tam mobilia quam inmobilia et se moventia et jura habita et habenda et loca vestra et dicti Capituli et infrascripta videlicet loca de Aspa, Valinanya, Dalcano, Dalendir, de Benavent, de Raymat, de Suchs, de Sunyer, Dalfes, de Tabach, de Bellvis et dels Archs, de Ravalia eorumdem, sita inter vicariam Illerde et locum de Fornillis in regno Aragonum constitutum cum eorum terminis et territoriis ac hominibus et mulieribus cujusvis legis, status, sexsus, dignitatis, preḥeminencie aut condicionis existant presentibus pariter et futuris, et cum omnibus eorum bonis habitis et habendis, molendina et barchas cum omnibus eorum aparatibus atque rebus existentibus in eisdem, bestiaria grossa et minuta, vineas, arbores atque plantas cum fructibus, messibus seu frugibus earum' tum presentibus et futuris, ac omnia alia bona predictorum locorum seu universitatum ac singularium de eisdem habita et habenda quecumque sint et et etiam ubicumque sub nostris specialibus proteccióné, custodia, guidatico et comanda. Ita quod nullus de dicti domini Regis ac nostri confidens gratia vel amore audeat seu presumat per se vel per alium seu alios palam quomodolibet vel oculte, directe vel indirecte vos dictos Episcopum et alias personas superius expressas ac Canonicos et alios omnes de dicto Capitulo necnon dicta loca et ravalia ipsorum ac probos homines universitates, et singulares personas dictorum locorum ac ravalium ipsorum, domos, molendina cum eorum resclosis seu aqueductibus, barchas, barquerios cum aparatibus, arnesiis seu rebus ipsorum necnon bestiaria tam grossa quam minuta ac omnia alia bona predicta, mobilia et inmobilia ac se moventia ac jura habita et habenda per se vel interpositam personam palam comodolibet vel oculte, directe vel indirecte invadere, offendere, injuriari, capere, ledere, detinere, pignorare, marchare seu in personis aut bonis quomodolidet agravare culpa, crimine vel debitis alienis, nisi in eisdem fueritis aut fuerint principaliter aut fidejussorio nomine obligati, nec etiam in his casibus, nisi prius in vobis et eis fatica inventa fuerit de directo, et quatenus jus et racio ac forus utique fieri hoc permittant. Mandantes per presentes gubernatoribus tam Aragone quam Cathalonie Principatus Curie et Vicario Illerde ceterisque universis et singulis officialibus et subditis dicti domini Regis et nostris presentibus et futris tam in Regno Aragone quam in Principatu Cathalonie constitutis et dictorum officialium locatenentibus ad quem seu quos presentes pervenerint et pertineant quomodolibet infra scripta sub incursu ire et indignacionis dicti domini Regis et nostre penaque decem mille florennorum auri de Aragonia de bonis contra facientis ac predicta et infrascripta facere negligentis irremisibiliter habendorum et nostro aplicandorum erario, quatenus proteccione, salvaguardia et speciale guidaticum nostra hujusmodi teneant firmiter et observent ac inviolabiliter teneri et observari faciant per quoscumque et contra non veniant aut aliquem contra venire permittant aliqua racione. Quin pocius sub dicta pena jam dictis officialibus injungimus quod quandocumque et quocienscumque per dictos Episcopum, Canonicos ac alias personas aut per dictas universitates locorum eorumdem vel per eorum sindicos, actores seu procuratores fuerint requisiti, in continenti sublato dispendio cujuslibet tarditatis predicta faciant in eorum districtibus diebus fori aut aliis quibusvis voce preconis solemniter ut innotescat omnibus et ne nubilus ignorancie excuset aliquem ut moris est publicari. Et nichilominus pro majore certitudine hujus rei volumus et concedimus hujusmodi serie vobis dictis Episcopo, Canonicis ac aliis personis necnon procuratoribus, actoribus et administratoribus ac juratis seu rectoribus ac aliis singularibus locorum predictorum quod quandocumque et quocienscumque vobis et eis bene visum fuerit, semel et pluries apponatur seu apponant aut apponi faciatis seu faciant propria eorum auctoritate in meniis, turribus et sumitatibus portalium dictorum locorum et in molendinis, barchis et domibus pennones regales in hujusmodi dicti domini Regis ac nostre salvaguardie proteccionisque evidenciam atque signum. Quicumque autem ausu temerario ductus contra presentem proteccionem nostram ac salvaguardiam venire presumpserit iram et indignationem predicti domini Regis et nostram ac penam predictam se noverit absque remedio aliquo incurrisse damno illato primitus et plenarie restituto. Adicimus tamen quod vos et alii supradicti eisdem casibus et eisdem causis penas presentis proteccionis et salvaguardie censeamini incurrisse in quas alii vos offendentes inciderent ipso facto, ut utriusque equalitas observetur. In cujus rei testimonium presentem cartam nostram fieri jussimus sigillo dicti domini Regis impendenti munitam. Datum Barchinone vicesimaquinta die octobris anno à Nativitate Domini millessimo quadringentesimo vicesimo primo, regnique dicti domini Regis sexto. De Ortigiis Regens. Bernardus de Caneto mandato regio facto per Regentis Cancellariam. XXXVI. Litteræ Alphonsi V Regis Aragonum Vicario et Bajulo Cervariæ contra Michaelis Vitalis personam et bona procedere jubentis. 1428. Ex arch. reg. Barc. divers 5. Alph. IV. fol. 94. Pág. 72. Alphonsus, etc. Fideli nostro Vicario et Bajulo Cervarie vel ejus locumtenentibus salutem et graciam. Veridica informacione accepimus displicenter quod Michael Vitalis, tubicina, habitator dicte ville non erubuit in festo Circuncissionis Domini proxime lapso reverendo in Christo patri Dominico, Illerdensi Episcopo consiliario nostro dilecto pontificalibus vestimentis induto et missam ma jorem dicto festo in ejus Sede Illerde celebrante, presentare quedam defidamenta que Bernardus Guillermi Daltarriba, domicellus eidem tubicine tradiderat per ipsum presentanda Episcopo memorato divinum- officium perturbando et populum in ipsa constituto Sede concitando. Sane cum ista sint perniciosa exemplo et alias talia que coniventibus occulis non debent absque gravi punicione pertransire, vobis dicimus et percipiendo mandamus expresse ac de certa sciencia sub pena mille florennorum auri de Aragonia, quatenus visa presenti contra dictum tubicinam in ejus persona et bonis totaliter procedatis et eum acerrime puniatis, quod ei cedat ad penam et ceteris similia temptantibus transeat ad terrorem; hocque non mutetis seu diferatis ullatenus, si ultra dictam penam, iram et indignacionem nostras cupitis evitare, cum nos attenta tanta ejus temeritate el presumpcione et aliis circunstanciis ejus criminis antedicti sic per vos fieri providerimus et velimus. Datum Turoli IV die marcii anno à Nativitate Domini M.CCCC. XXVIII. Pelegri.-Johannes Vilella ex provisione facta per vicecancelario ad relacionem Raymundi de Papiolo, consiliarii. XXXVII. Litteræ Alphonsi V, Regis Aragonum Joanni de Corbaria, regenti officium gubernationis in Cathalonia contra Bernardi Guillelmi Altarriba personam et bona procedere jubentis. 1428. Alphonsus, etc. Dilecto consiliario nostro Johanni de Corbaria, militi regenti officium gubernacionis in Cathalonie Principatu salutem et dileccionem. Clamor validus et in regnis nostris ab antea tam à nobis quam à precessoribus nostris inauditus et improvissus nostras pervenit ad aures, quod quidam filius Belial, vocatus Bernardus de Altarriba, diabolica Berengarii Daltarriba, Canonici ejus fratris suggestione prosiliens, venerabilem in Christo patrem et dilectum consiliarium nostrum Dominicum, Episcopum Illerdensem qui non solum sub generali set speciali proteccione et salvaguardia nostris existit, et quod detestabilius est ac facinorosius die Circuncisionis Domini misarum solempnia in pontificalibus ac sacris vestibus celebraret intus Sedem Illerdens. per quemdam nuncium suum sive trompeta vocatum Miguel Vidal ipsum Episcopum ausu temerario difidavit. Quare cum consiet nobis plenissime de predictis et non possimus, sicuti nec debemus, tam nefandissima et sacrilega crimina non solum in ipsum Episcopum sed realiter in Ecclesiam, dum dictus Episcopus divinum die predicta celebrabat cultum ac divinum misterium petrata (sic) sub disimulacionem pertransire predecessorum nostrorum vestigis inherentes, in parte videlicet domini Petri, inclite memorie, Aragonum Regis, proavi nostri in quadam pragmatica per eum super deffidamentis Episcoporum et clericorum facta Barchinone V idus augusti anno á Nativitate Domini M.CCC.XXX, domini etiam Ferdinandi, felicis recordationis, Aragonum Regis, primogenitoris nostri in alia pragmatica per ipsum facta Barchinone vigessima die junii anno à Nativitate Domini M.CCCC.XIII, et etiam super tam novo et temerario crimine à predecesoribus nostris inaudito noviter providentes, et dictis provisionibus addentes, habito super hoc maturo consilio ac diligenti deliberacione vobis districte precipiendo mandamus sub ire et indignacionis nostre incursu penaque privacionis vestri officii ac quinque millium florennorum auri de bonis vestris nostro applicandorum erario, si in infrascriptis fueritis modo aliquo nechgligens seu morosus, quatenus receptis his nostris litteris incontinenti omni mora seu dilacione postpossita, dictum Bernardum Guillermum capiatis et teneatis cum cathenis et compedibus bene et fideliter custoditum, et contra eum et omnes suos fautores, defensores et receptatores ac dantes circa dicta defidamenta consilium, auxilium et favorem ac ratum habentes, etiam si fuerint Comites, vicecomites, nobiles, barones, milites aut alii cujusvis status, gradus aut condicionis existant, ipsorum etiam bona per processus rigorosos regaliarum nostrarum procedatis, et etiam si opus fuerit insurgatis sic protenter sicque viriliter et sono emisso ac cum exercitibus et alias prout forcius poteritis, contra quosque valitores, consultores ac participes tam nefandi facinoris, capiendo ipsos et ipsorum quemlibet, et etiam ad manus vestras habendo omnes potestates et omnia bona que à nobis tenent in feudum, eos et quemlibet ipsorum tam acriter castigetis quod eis cedat in penam et aliis in exemplum. Et si forte ipsi vel aliqui ipsorum receptaverint vel latitaverint se in baroniis vel alis villis, castris sive locis, Comitum, vicecomitum, nobilium, baronum, Prelatorum vel aliorum quorumcumque jurisdiccionem altam et baxam, merum ac mixtum imperium habencium in eisdem requiratis dictos Comites, vicecomites, nobiles, barones, Prelatos et alios quoscumque quod ipsos capiant tradituri incontinenti vobis eosdem, quod nisi fecerint, mandamus vobis ut si per usaticos aut constituciones Cathalonie aut alias hoc in casu detestabilli est vobis permissum intrare baronias aut alia loca alias privilegiata, intretis et capiatis eos, procedatisque contra dictos Comites, vicecomites, nobiles, Prelatos atque barones milites et alios qui ipsos recetaverint, ut forcius per constitutiones et processus regaliarum nostrarum et alias inveneritis faciendum. Et nichilominus cum per disposicio nem pragmatice Domini Ferdinandi Regis progenitoris nostri prefatus Bernardus Guillelmi Daltarriba incurrerit penam duorum mille florennorum, idcirco incontinenti post receptionem presentis inventarietis omnia bona ipsius et de dictis bonis vendatis seu distrahatis usque ad quantitatem predictam et nostro erario aplicetis, cum sic velimus de nostri certa sciencia et consulto. Data Turoli die sexta marcii anno à nativitate Domini MCCCCXXVIII.-Pelegri. Johannis Vilella ex provisione facta per vicecancelario et fuit tradita jam sigillata ac visa per Thesaurarium Alfonsum Uluja et Raymundum de Papiolo consiliarios, |