Herr Thomas legt vor: ,,Ein lateinisches Glossar" aus dem Codex latinus 6210 der Hof- und Staatsbibliothek. Dieses kleine Glossar steht auf den ersten 6 Blättern des angeführten Codex - früher in Freising (Frising. 10) — welcher die 'Exposicio Libri Comitis in evangelia' enthält, ein Werk, welches nebenbeigesagt dem Benediktinerabt Smaragdus oder Zmaragdus aus dem 9. Jahrhundert angehört; unter dem nämlichen Titel kehrt es wieder in einem andern Codex derselben Bibliothek - Frising. 14, oder Cod. lat. Monac. 6214. In diese ferne Zeit reicht nahezu der Ursprung der Handschrift und damit auch des Glossars; dieses ragt also hinaus über das mit Grund belobte Dictionarium des Constanzer Bischofs Salomon; jedes Vocabular aber aus so alter Zeit hat für die Geschichte der lateinischen Sprache an sich seinen Werth. Man kann auch aus diesen Blättern für Henschels Du Cange manche Ergänzung oder weitere Begründung schöpfen. Der Copist verstund freilich - äusserst wenig Latein; auch muss ihm die Urschrift nach mehreren Verunstaltungen zu schliessen wohl angelsächsischen Charakters — schwer leserlich gewesen sein. So gibt es Verderbnisse zu Haufen. Dazu kommt, dass gerade der Anfang des Codex zum Theil übel mitgenommen ist, das erste Blatt ist halb abgerissen. Alles dieses machte die Abschrift des Vocabulars nicht leicht. Ein junger Philologe, Herr A. Caspari (nun in Ansbach) hat dieselbe vorigen Winter mit dem Fleisse eines Lernbegierigen unter meinen Augen gemacht, bei der Collation wurde vieles unzweifelhafte gebessert und hergestellt. Jetzt bei der Drucklegung konnte ich im Vorbeigehen noch muthmassliche Verbesserungen und einige Bemerkungen einfügen, anderes anderen überlassend. Aggagula vanus fornicator agaso domesticus agitator verberator ab agando dicitur, idem auriga adlecti electi alectus seductus aliorsum aliam in partem alipes aeque veloces alites volucres dicte alites eo quod alis alta petunt altea malva alterator variator altiboans altisonans altriplicem dupplicem dolosum altor et utrior (leg. nutritor) alitus et nutritus pastus alvaria vel alvearia vasa apium amma avis nocturna ambages circuitus ambagiosus circulosus. ambiciosus superbus eo quod honores ambiat artemo temo. . velum navis artaba genus mensurae syria lingua . . artabae faciunt modios X. aspidiscas uncinos adscitus advocatus assecla subictus (subiectus?) assentacio adollacio (i. e. adulatio) adsotus luxuriosus astui potavi aesui manducavi sive aspargine asparsi assotus luxuriosus asilum tabanum sive templum aesui et astui manducandi et bibendi astus astucia fraus vel astucia atavi antiqui athleta luctator vel pugnator atrociter crudeliter auceps acceptor captutorum (captator avium?) Bacillum exuvium badium equum baser agrestis bardus stultus bascaudas concas ereas basileus rex, inde et basilica basilea basilissa seu basilla regina dicitur batillum turabulum batenum grece linum dicitur bathin feminalia batus anfora vel matreta baubant latrant baxea calciamenti genus quod et coturnum dicitur beare benedicere vel beatificare beatitas beatitudo bella cient bella movent baselum et faselum unum est; genus enim navigii est batamola bene linguatus eloquens bombices vermes unde sericum fit in aranea bombus sonus boetes stella vel veranum boreas ventus aquilo brachea (i. e. bractea) auri tenuis lamina bratea auro similis sed non verum aurum bruma tempus hiemis vel gelum bubulcus pastor boum bucida qui bobes caedit bucina tuba bucinus sonus tubae bigis currus cum duobus equis bilibris dicitur sextarius bis adsumptus bilis tristicia iracundia vel venenum bimareus secundus maritus bimatur duplicatur bipinnis bis acuta pinum acutum antiqui dixerunt bipertit in duas partes dividit biremes naves sunt remorum ordinem geminum sic triremes et quattuor ordinum. bisiltes porcus bisulcum divisum ungula utraque parte sulcatum biti proficisci bitit ut ambulat blas stultus blasto cubicularius blata purpura blaterat stulte loquitur blemenos (leg. blenones) inpudici yrcones blicea stulticia boat clamat bacones stulti rustici bibix plaga vel virga bibrat crispat contorquet coruscat vel splendet bibula umorum capax ut arena vel papirus unde Lucanus: conficitur bibula memfidicis carta papiro 1) bibolus bibitor bicipitis bis acutis. biceps duorum capitum unde et bicelli biclinium duarum (leg. duae) cellae, triclinium III cellae bidellia lacrima arboris bidendo sidio (bidento fodio?) 1) Luc. 4. 136. conseritur bibula memphitis cymba papiro bidentes oves bifera secunda coniux bigas duos equos iunctos bucco stultus garrulus bucca vaca iuvencia burrum aurum id est rubrum borfum rufum id est nigrum Cabilatur calumniatur mordet detrahit cabilacio calumnia detraccio cabo cabonus caballus caelicole celestes calamitas egritudo miseria calcaria sporonos idom (ideo?) sic dicti quia in calcanes ligantur calce(m) finem calces a collo (callo?) pedum dicte calix lapis calculus lapillus calculator a calculis lapillis dictus cum quibus antiqui numerabantur calculum numerum culmen vel summum callebat callidus erat peritus calliditas astucia calleo scio teneo gnarus sum cognovi didici callens callidus peritus calibem ferrum callidus et versutus et durus et mendax et maliciosus et dolosus intelligitur caleps fornax ferri capax minores capiens capedo studium cura vigilancia vel industria cape accipe capesso frequenter capio, est verbum activum capsis galea |