Imágenes de páginas
PDF
EPUB

die over onze verzamelingen elders en ten onzent verschenen, hebt ge de studies over kunst door letterkundigen hier of daar gegeven, aangekondigd, beoordeeld, gewaardeerd; ging het lot onzer academiën, de hervormingen die zij behoeven en die men beraamde, u ter harte? Onderrigt en onderwijs, ge moest honderd oogen hebben, zegt ge; geloof ons, gij lookt bij wijle de twee, niet eens over de photographie voorlichtende, die ondragelijke, als zij zich op de plaats der kunst wil zetten, die onontbeerlijke, als gij deze populair wilt zien worden. Leven in de kunst! ze geeft van tijd tot tijd zeegezigten, stille waters of stormen; de dagen zijn voorbij, waarin Bakhuijzen en Van de Velde onze triomfen hadden te vereeuwigen; maar de schepter van Neerlands koning strekt, over onze enge grenzen heen, zich nog over het onmetelijke Insulinde uit; en gij die ons een paar schrale berigten over de kunst in Indië bedeeldet, gij dringt bij haar niet aan op schetsen uit dat paradijs, gij waart niet in de weer om onze kunstenaars te prikkelen, niet langer die wanden leeg en dof te laten, van welke de glans moest uitgaan eener oostersche zon! Leven in de kunst!

ons landschap handhaaft zijnen roem, trouw en waar; doch waar bleven uwe wenken, dat wij, dank zij der veldwinnende villeggiatura, dank zij het populariseren der wetenschap door duitschers, dank zij der algemeener liefde voor de natuur, deze niet slechts aandachtiger beschouwen, beter onderscheiden, meer kennen dan de schare vroeger deed, dat wij het leven des loovers in zijne oneindige verscheidenheden schier medeleven, en dus dagelijks moeijelijker te bevredigen zijn, dagelijks meer eischen? - Leven in de kunst! - Landseer heeft een deel der dierenwereld op het doek meer dan instinct, hij heeft lager leven ziel durven geven, die schepselen welke te zijnent niet van verre staan, die er gezellen zijn geworden van de hoogstgeborenen en hooghartigsten; hij voert ons mede in beider strijd in het dichterlijkst saizoen, als

[ocr errors]

de dwarsche stralen der zonne lichten over rood en bruin, en we hebben haast een zucht over als wij zamen na de overwinning op de breedgetakte kroon staren van wie in morgenlandsche weelde zijn harem uit honderd hinden koos, Landseer hij vond ten onzent navolgers, verre navolgers; wat werd er door u over die nieuwe opvatting, over dien eigenaardig engelschen greep in het midden gebragt? Leven in de kunst!

[ocr errors]

het genre is bij elk onzer buren de getrouwe spiegel van geest en gemoed; het genre, dat, eens onze luchtendste luister, thands nog tot den bleeken stralenkrans onzer glorie bijdraagt, het genre geeft dag aan dag gelegenheid tot wisseling van gedachten; maar eene flinke appreciatie van zijn drie gelukkigste beoefenaars, omdat zij de oorspronkelijkste blijven, Bles, Rochussen, Israëls, waar genoten wij die door u? Leven in de kunst! Guffens en Swerts ontrolden ook ten onzent hunne cartons, ten blijke dat België in muurschildering met zijne oostelijke en westelijke naburen wedijvert; als Aken op zijn stadhuis en Londen op zijn parlementsgebouw stofte, mogt Antwerpen zijn beurs en zijn kerk noemen; Oost-Vlaanderen is een pelgrimstogt waard om dien Terugkeer van het Graf;" bewondering en ijverzucht hadden bij u hand aan hand mogen gaan, werdt ge door een van beide geblaakt? Leven in de kunst! het historiëel, dat de kroon spant, in vrome tijden door tafereelen der gewijde geschiedenis ontleend, in monarchale dagen door voorstellingen van veldslagen en krooningen en hofleven, dat in onze democratische eeuw hare stoffe heeft in de veraanschouwelijking der belangrijkste blijken van den vooruitgang der beschaving, waar hieft gij er uwe stemme voor op, waar weest ge het zijn wit?

Vragen te over, — vragen die slechts hare verontschuldiging vinden in het vaste geloof aan de waarheid der woorden, waar

mede wij eindigen, kunstenaars:

zij gelden ook uwe kunst, ook uwe

Der Menschheit Würde ist in eure Hand gegeben;

Bewahret sie!

Sie sinkt mit euch! Mit euch wird sie sich heben!
Der Dichtung heilige Magie
Dient einem weisen Weltenplane:
Still lenke sie zum Oceane

Der groszen Harmonie.

1861.

EEN ZOMER IN HET NOORDEN.

DOOR GERARD KELLER.

[ocr errors]

"Overboeken is zulk een verdrietig werk; zouden de heeren niet kunnen besluiten vóór ultimo...' en de man, in wien gij een boekhouder herkent, en dien gij u, te regt, oud voorstelt, jongeluî geeft men zoo veel vertrouwen niet, de man hield op, hij zag dat zijn woorden geen aangenamen indruk maakten.

[ocr errors]

"Oef!" zuchtte een van zijn principalen, die in het grootboek zijn hoofd had opgeslagen, en nu het lijvig zondenregister weer digt sloeg.

"Ik meen maar die kleine saldo's," ging de oude man voort. "Ge houdt Italiaansch boek," antwoordde hem een tweede zijner chefs, de schalk gelooft, dat eene aardigheid eene pligtkwijting opweegt, en toch zegt ge saldo's; waarom niet saldi ?"

„Och, mijnheer!” klaagde de boekhouder, u weet wel dat geen talen, dat cijfers mijn zaak zijn; maar saldo's of saldi, alle jaar de kleinigheden over te boeken, het geeft zoo veel

werk,

zoo de heeren konden besluiten, die te innen en aan te zuiveren

[ocr errors]

"Innen, man! van harte," sprak een derde principaal; maar aanzuiveren, hm! is mijn lijst lang?"

[ocr errors]

"Toch niet," zeî de eerlijke ziel, misschien voor de eerste maal zijns levens oneerlijk, zich vleijende een bondgenoot te hebben gevonden; "zie, maar een peulschil."

En open ging het boek: ik twijfel niet of het zal accoord zijn," hernam de teleurgestelde, die zijn verzuim veelvuldiger vond dan hem lief was. Ik beloof mijn best te doen, als wij allen..." "Aan het innen gaan," schertste hij, die in het italiaansch een afleider had gezocht.

"En zelf aanzuiveren..."

"Ik zie er geen kans toe," betuigde de principaal, die zijn eigen zondenregister had opgeslagen.

"Dus maar weer overboeken, mijne heeren ?"

"We zullen zien, man!"

"Wat we zien zullen", mompelde de oude boekhouder. Waarheid of dichting? vraagt ge, misschien, nu de spelers zijn afgetreden; dichting en waarheid, antwoorden wij; het moge ten minste aan ons niet haperen, zoo de stumper weêr heeft over te boeken; ziedaar den indruk, dien het geschetste tooneel bij ons achterliet. Den volgenden ochtend gaf hij ons een extract van ons conto-courant"; daar de liefhebber in het italiaansch er niet bij was, ging hij zonder nieuwe kwelling vrij. Waren wij zooveel schuldig! de oude man had maar van kleinigheden" gesproken! Het is waar, er werden ons eenige onbeduidendheden in rekening gebragt, de moeite niet waard er meer melding van te maken; maar ook, en deze drukten zwaar, ook vorderingen, die we niet hadden mogen nalaten vroeger te kwijten! Ten bewijze:

[ocr errors]

Een Zomer in het Noorden, door Gerard Keller; we zagen

« AnteriorContinuar »